• orta çağ'da alman kanunlarını yazıya ilk kez geçirenlerden.

    eike von repgow hakkında çok az şey biliniyor. repgow, reppichau adındaki küçük bir kasabada 1180 yılında doğdu. yaşadığı bölgede yıllar boyu jüri üyesi ya da mübaşir olarak çalıştığı tahmin ediliyor. adına ilk kez günümüze ulaşabilen 1209 tarihli bir belgede tanık olarak rastlandı. repgow yaşadığı doğu harzvorland bölgesinde sözlü olarak aktarılan töresel kanunları 1220 yılında yazıya geçirmeye başladı. bunu kendisinin kaleme alıp almadığı bilinmiyor. büyük olasılıkla o konuşurken yanındaki sekreter söylenenleri kağıda dökmüştü, çünkü o dönemde aynı anda hem konuşup hem de yazabilmek istisnai bir meziyetti.

    repgow'un kanunları yazıya geçirmesinin nedeni yaşadığı bölgedeki koşullardı. onun yaşadığı harzvorland'da franklar, thüringler, saksonlar, frizler, slavlar gibi çok sayıda farklı topluluk bir arada yaşıyordu. her biri de kendi toplumunun yasalarına göre yargılanıyordu. fakat iki farklı topluluğun karşı karşıya geldiği davalarda ne yapılmalıydı? ortak kurallar oluşturulması gerekiyordu.

    repgow'un kanunları derlediği kitap, o dönemde adet olduğu üzere latince yazıldı. repgow, derlediği kanun kitabını alman diline çevirirken hem yüksek hem orta hem de basit almancadan faydalandı. böylece herkesin anlayabildiği bir eser ortaya çıkardı. bu nedenle de bu hukuk külliyatı kısa zamanda ünlü oldu ve çoğaltılarak yayıldı. repgow bu kitaba sachsenspiegel (saksonya aynası) adını verdi. bunun nedenini önsözde şu şekilde belirtir: "aynalar kadın yüzünü nasıl yansıtırsa kanunlar da saksonyalıları işte öyle yansıtır."

    sachsenspiegel iki bölümden oluşur. bunlar o dönem için önem taşıyan iki hukuk dalını içerir: feodal hukuk ve eyalet hukuku. feodal hukuk, sınıflar arası -soylular, ruhban sınıfı, çiftçiler- ilişkileri düzenler. bu yasaya kral ve kayserin seçimi, sınıfsal yükümlülükler de dahildir; günümüzdeki anayasa hukukuna denk düştüğü söylenebilir. eyalet hukuku, özgür bireyler ile çiftçileri de kapsar. mal ve mülk davalarını, evliliği, miras davalarını ve komşular arası anlaşmazlıkları konu alır. günümüz medeni kanununa benzer.

    sachsenspiegel'de pazarlarda, köylerde, şehrin meydanlarındaki anlaşmazlıklara yer verilir. değirmen kapısında birden fazla araç varsa hangisinin ununu önce öğüteceği konusunda da bir düzenleme getirir: "değirmene kim erken gittiyse ununu önce o öğütür." işte günümüzde de hala kullanılan "erken giden, ununu önce öğütür" sözü bu maddeye dayanıyor. rüçhan hakkı olarak bilinen bu kalıp günümüzde de kullanılıyor.

    orta çağ'ın en ünlü ve en etkili alman kanunu olan sachsenspiegel sadece bir derlemeydi, kanun metni değildi. yürürlüğe girmedi. buna rağmen orta, doğu ve kuzey almanya adaletinin gelişimini yakından etkiledi, hatta etkilerini hollanda ve doğu avrupa'da görmek mümkündür. 14. yüzyılda sachsenspiegel almanya'da geçerli kanun haline geldi. prusya'da 1794'e kadar geçerliliğini korudu. son olarak 1932'de alman reich mahkemesi tarafından kullanıldı.

    bugün eike von repgow, alman adaletinin ve dilinin önemli önderlerinden biri olarak kabul edilir
hesabın var mı? giriş yap