emlak balonu

• geçen sene mayıs ev 300bin tl
  bu sene mayıs ev 2milyon tl
  hala favori hareketlerimde mevcut isteyene istanbuldaki bu sitenin ismini verebilirim, kuytuda, ücra yerde bir site.
  sorsan inşaat maliyetlerine zam geldi yazıyorlar, tabii yersen.
• evi olanın "balon yok", evi olmayanın "balon patlayacak" dediği yüzlerce girdi var. duruma iktisat biliminden bakan neredeyse yok. 2 ev sahibi (1 istanbul, 1 bodrum) olarak objektif fikirlerim:
  
  *senelerdir hükümet tarafından şişirilen ve şişirildikten sonra içi doldurulan bir balon var. gerçekten balon olmadığını düşünenler; istanbul'daki ev fiyatlarının los angeles'tan, nice'ten floransa'dan daha pahalı olmasını akılları nasıl alıyor hayret :)
  
  - büyük müteahhitlerden küçük müteahhitlere kadar fiyatları sorun; kimse size evin fiyatı üzerinden kredi kullandırmaz, açık açık bu durum için de "vergi çıkıyor" derler. göz göre göre vergi kaçırılırken; öğrencinin 100 lira kyk borcuna haciz koyduran hükümet, bu güruha gözünü yumar. al gülüm ver gülüm hesabı.
  
  - girdi maliyetleri fed'in piyasaya akıl almaz para pompalamasıyla artan emtia fiyatlarıyla uçtu. bu su götürmez gerçek. ama müteahhitler de bunu fırsata çevirdi. karlarını nominal değer üzerinden değil, % olarak devam ettirdiler. yani maliyet %100 yükseldiğinde diyelim 300 bin tl'ye mâl edip 1 miylon tl'ye satılan evi için; maliyet 600 bin tl oldu ama satış fiyatı 2 milyon tl'ye çıktı en az. hâl böyle olunca fiyatlar uçtukça uçtu, dur diye olmayınca da piyasa dingonun ahırından beter oldu maalesef. şimdi sırada fed'in fazi artırımları var, emtia fiyatları geri gelecek ve müteahhitlerin maliyeti azalacak. ama fiyatlara yansıması sadece buna bakılırsa sınırlı kalır. emtia fiyatları düşse de döviz fiyatı artar maliyetler yine azalmaz diyenler için de; zurnanın zırt dediği yerde artık ülke ekonomisi. bir arjantin, bir venezuela olmak ya da aklı başına almak arasında seçimi iyimser yönde yaparlar diye düşünüyorum. seçim sonucuna göre dolar 10 tl'ye sarkarsa işler çok değişir. ama burada yönetim değişirse çok da ümitlenmemek lazım, kurtarıcı değil muhalif tayfa da. eko başkanın da aynı kafada bir müteahhit olduğunu unutmamak lazım; ibb'nin sahip olduğu kiptaş bile pendik gibi istanbul ile alakası olmayan ilçedeki 2+1 evleri 2.4 milyon tl fiyat çekiyor.
  
  - inşaat sektörünün pozitif dışsallık etkisi çok fazla; beyaz eşyadan, hizmet sektörüne kadar bir çok alana etkisi var. çok fazla işçi çalışması işsizlik oranlarını manipüle etmek için çok önemli. o sebeple sektörün elinde ciddi bir silah var ve her defasında bu silahı kullandı karar alıcılara karşı.
  
  - balonu doldurmak için vatandaşlık satılıyor kelepirden. nerede it kopuk, arap ya da arap artığı varsa; getir paranı kaynağını bile sormayacağız yeter ki getir denilerek türk vatandaşlığı peşkeş çekildi. beceriksizlik arşa çıkınca; milliyetçilikten sapılıp ümmetçilik kulp edildi el mecbur.
  
  - hükümet zenginden alıp fakire vererek adalet sağlamak yerine; devlet bankaları aracılığıyla
  
  bedava para dağıttırarak balon doldurmaya çalıştı defalarca. ama açık o kadar büyüdü ve konut enflasyonu öyle bir hal aldı ki; artık mızrak çuvala sığmıyor. son gelen 0.99 faiz oranı şartlarına bakılırsa balonu doldurmaya yetmeyecek. ya kredi şartlarını esnetip fakire biraz daha vergi ve enflasyon yükü olacak - ki bu seçim öncesi biraz zor- ya da oluruna bırakıp balonun sönmesine göz yumacak. bu durumun doğal sonucu.
  
  - şimdilerde süper bono konuşulmaya başlandı yine. vakti zamanında tansu çiller ülkenin içinden geçerken çıkarmıştı bunu. özünde yine fakirden al zengine ver mekanizması. cash is the kingi savunanların tam beklediği hamle. merkez bankasının 2022 sene başından beri yaklaşık 10 milyar usd rezerv yakmasına bakılırsa; buna benzer bir bono, tahvil son çare ama el mecbur gibi duruyor. peki süper bono gelirse ne mi olur? ev fiyatlarının 1 ay gibi kısa bir süre içerisinde çok ciddi şekilde aşağı geldiğini görürüz hep beraber.
  
  ezcümle; şuan ev almak için değil ev satmak için uygun zaman olduğunu düşünüyorum. 2022 mart ve sonrasında piyasa fiyatlarından ev alanlar maalesef uzun süre döviz bazlı maliyetlerini göremezler bence.
  
  bonus olarak küresel ekonomi merkezinde bu işler nasıl sonuçlanmıştı bir bakalım mı?
  
  edit: hahahaha! geliyor gelmekte olan! beklenti nerdee gerçekleşen nerdee abd nisan 2022 konut satışları açıklandı
• bu balon patlamıyor şişiyor sadece. geçen sene 2 milyon olan ev satılamamış ama fiyat da 6 milyon olmuş.
• bak yine aklıma geldi temmuz ayında 550 bine alıyordum evi vazgeçtim biraz daha bakayım dedim aynı ev 2 bucuk milyon cidden düşündükçe psikolojim bozuluyor. hayatımın hatası oldu emlak balonu patladı ama benim götüme patladı. pendik merkezde bile 5 6 binden aşağı kira yok millet bedavadan aldı evleri.