endositoz

• (bkz: fagositoz)
  (bkz: pinositoz)
• tek hücreli bir ökaryotun besin maddelerini boğum yaparak hücre içerisine alma işlemi.
• endositoz, hücre zarından difüzyonla veya aktif taşımayla geçemeyecek büyüklükteki moleküllerin hücre içine alınış yöntemidir. madde hücreye alınırken aktif taşımada olduğu gibi enerji harcanır.
  
  iki çeşit endositozdan bahsetmek mümkündür:
  
  1. fagositoz: katı moleküllerin alınması. bu olay sırasında alıncak molekül hücre zarına temas ettiğinde ilk olarak yalancı ayaklarla (pseudopodia) etrafı sarılır.
  2. pinositoz: sıvı veya sıvıda çözülmüş moleküllerin alınması. sıvı maddeler yalancı ayaklarla sarılamadığı için bu yöntemle hücre içine alınmaz. bunun yerine hücre zarında minik cepler oluşturularak alınır. hormonların hücre içine alınmasında da bu yöntem büyük ölçüde kullanılır.
  
  bitki hücrelerinde hücre duvarının hareketi engellemesi sonucu endositoz yapılamaz.
• vücut üzerindeki yaraların iyileşme prosesi esasında; occludin adı verilen proteinlerin epitel hücreleri tarafından endositoz aracılığıyla hücre içine alınması işlemidir. düzelme sürecinde açıklanamayan durumlardan biri yaralı bölgeye ekstradan occludin proteini takviyesi ile düzelme sürecinin hızlandırılamamasıdır.
• bazı hücrelerde çekirdek bölünmesinden sonra sitoplazma bölünmesi gerçekleşmez. çok çekirdekli hücrelerin oluşturduğu bu bölünmeye endomitoz bölünme denir. çoğu hayvanların (memelilerin) çizgili kas hücrelerinin çok çekirdekli olması, hücre bölündükten sonra aradaki hücre zarının erimesidir. paramesyumun çift çekirdekli olması veya polenlerin vejetatif çekirdek ve generatif çekirdek olmak üzere iki çekirdeğe sahip olmaları sebebi endomitozdur.
• ldl başta olmak üzere bazı maddeler bu şekilde hc'ye alınır.ldl başta olmak üzere tüm lipoproteinler hc'ye reseptör aracılı endositozla alınır.ldl'yi almak için bir ldl reseptörü birde intrastoplazmik bir protein olan klatrin lazımdır.klatrinin esas görevi vezikülün boyutunu sınırlamaktır.yoksa çok büyük vezikül parçası koparsa hc lizise gider.(özellikle tip 2 ve 3 familial hiperkolestorelimiler membran kusurudur.)
  
  klatrine ek adaptin ve dinamin proteinleri de vardır.
  
  vezikül dediğimiz şey membran parçasıdır.yani membranın kendisidir.
  
  exositoz'a örnek ise pankreastan insülin salınımıdır.burada membrana parça eklenir. burada görevli protein dinamin'dir.
  
  edit: bilgi ekleme.
• hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki maddelerin hücre içerisine alınması olayı
  
  bakteri, mantar ve bitkilerde hücre duvarının varlığı sebebiyle olmaz
  
  hücre zarının yüzeyinin azalır, koful oluşur. enzimler görev alır
  
  fagasitoz
  
  katı maddelerin geçişine denir. oluşan cebin adı besin kofuludur. akyuvarların yabancı mikroorganizmalar öldürme şekli budur. ökaryot hücreler besinleri bu şekilde içeri alır
  
  pinositoz
  
  sıvı maddelerin geçişidir. pinositoz cepleri fagasitoz ceplerinden daha küçüktür.
• reseptör aracılı endositoz ile hücrelere:
  
  1- ldl 2- b12 vitamini 3- transferrin alınır.
• hücre zarından doğrudan geçemeyecek büyük moleküllerin hücre içine alınma yöntemidir.
  
  *canlı hücreler yapabilir.
  *atp harcanır.
  *enzimler görev alır.
  *hücre yüzey alanı azalır.
  *besin kofulu oluşur, koful sayısı artar.
  
  iki çeşidi vardır:
  
  1- fagositoz: büyük katı molekülleri, yalancı ayak oluşturarak besin kofuluyla içeri alır.
  
  2- pinositoz: büyük sıvı molekülleri, pinositoz cebi oluşturarak besin kofuluyla hücre içine alır.
  
  *zarlı organel kullanıldığı için prokaryot hücreler yapamaz! (çünkü prokaryot yapılı hücrelerde ribozom dışında organel bulunmaz.)
  *hücre duvarı olan hücrelerde görülemez. (bakteriler, bazı arkeler, mantarlar ve bitkiler hücre çeperi barındırır.)
  
  hücre zarından doğrudan geçemeyecek büyük moleküllerin hücre dışına atılması için (bkz: ekzositoz).