enflasyon kur faiz açmazı

• öncelikle birkaç kaynaktan alınan verilerle bir sentezleyelim.
  son açıklanan enflasyon oranımız %10.8 kaynakta görüleceği üzre herhangi bir beklenti tahmini yok. buna fiyat istikrarsızlığı diyebiliriz.
  
  nisan enflasyonu
  
  bu veriye dayanarak akıl yürütelim. mayıs ayı enflasyon verisi nasıl gelir?
  
  az buçuk doğru veri okuması olan biri artışı görecektir. diğer tüm etkenleri bir kenara bırakarak; enerji ve taşıma maliyetleri olarak dahi düşünsek 3.94 nisan başı rakamı olan mazot, nisan ayı sonunda 4,34 rakamını görmüş. 40 kuruşluk bir artıştan bahsediyoruz. nakliye maliyeti olarak dahi düşünsek %8 civarı artış görülebilir.
  yakıt zamları ile dolar korelasyonu
  bu artışın enflasyona sebep olmayacağı ürün sayabilecek (yani herhengi bir şekilde taşıma maliyeti olmayan) var ise bu entry hükümsüz sayılır.
  
  peki enflasyon artınca ne diye kur veyahut faiz artıyor?
  
  ülke içinde yatırım yapacak bir para birimi faiz ve enflasyon oranına öncelik verir.
  
  faiz oranı ile ülkelerin enflasyon durumları
  
  şekilde görüleceği üzre enflasyondan daha yüksek. olması gereken bir faiz var ki sizin paranız enflasyon oranı düştükten sonra geri kalanı reel faiz olarak alabilsin.
  
  ancak grafikteki ülkeler nerede ise enflasyon oranının üstüne %70 artırarak bir faiz verirken bizim faiz oranımız en son faiz artışı ile %50 seviyesinde.
  
  (faiz lobisi denen tüzel veya özel kişilerin aptal olmadığını bir kenara not edelim)
  
  ülke para biriminiz enflasyon karşısında alım gücünü kaybettikçe ne olur?
  
  diğer ülkelere ait para birimlerini satın almakta da güçlük çekecektir elbette.
  ve bu ülke para biriminizi değersizleştirecektir.
  
  ancak bu seferki döviz yükselen dalgasının ne zaman düşüş trendine girebileceğine dair benim en büyük ölçülerimden biri şu:
  türk hava yolları hissesi
  
  ocak ayı başında:
  16,08tl - 4,40usd
  
  25 mayıs 2018 kapanışı
  
  16,50tl - 3,53usd
  
  türk hava yolları hissesi şu sert düşüşe rağmen ayakta kalan ve bugün %5,87 artış yapmış halde olmasına rağmen dolar bazlı 86 cent düşüş yaşamış.
  
  yani yabancı bir yatırımcı türk hava yolları hissemizden 1 milyon lot almak için yıl başında 4.400.000 bugün ise 3.530.000 dolar yatırmalı.
  
  şirketler yabancılara satıldı falan diyoruz ya, işte asıl satış bu. ve ben bu herifler ne zaman bu hisseleri dolar bazlı ucuzlatırsa o zaman ikna olurum düşüşe. şu ucuzluğa rağmen adam halen almıyor ise bir ibnelik vardır!
  
  konu çok dallanıp budaklandı ama kısmen faydalı olur diye umuyorum. gerekirse eklemeler yapılabilir.
• 26 mayıs tarihinde bu başlık açıldığında -ehonomi çok eyi tayfası ortalığı kasıp kavuruyordu.
  piyasa bahane arar. abd yaptırımı bahane oldu. nasıl ki anayasa kitapçığı olayı 2001 yılında bahane oldu ise aynı şey yine tekrarlandı.
• (bkz: mexican standoff)