osmanlı imparatorluğu'nun çöküş nedeni

• bir padişahın savaşa gitmemesine indirgenecek kadar basit bir açıklaması olmayan durumdur. inebahtı deniz yenilgisi ile ilk defa osmanlı, gücünün bir sınırının olduğunun ve artık savaştığı tarafların eskisi gibi güçsüz olmadığının ve teknolojik olarak geriye düştüğünün farkına varıyor. yani osmanlının kendi iç nedenlerinin dışında, dış neden olarak sayabileceğimiz bu tür gelişmeler var.
  
  içte de, yeniçerilerin artık sadece asker değil, belli bir nüfuza sahip, kimin başa geçeceğine karar vermeye başlayan bir güç unsuru olması söz konusu. bununla da sınırlı kalmayıp, eskiden ticaretle ilgilenmeleri yasak iken yasallaşıyor.
  
  osmanlıda var olan şöyle bir anlayış söz konusu, güçlü bir devlet için, güçlü bir ordu şart. güçlü orduyu doyurmak için para şart. para için verginin düzgün toplanması gerek. halkın vergi verebilmesi için üretebilmesi ve hayatını idame ettirebiliyor olması gerekiyor. bunun için de, bir ülkede en önemli şeyin adaletin sağlanması gerektiği düşüncesi, devleti yönetenlerin ana düsturu diyebiliriz. bu ortadan kalkıyor. vergi toplanması için gerekli olan düzen ortadan kalkıyor ve yarı feodal diyebileceğimiz ayan sınıfı ortaya çıkıyor. bunlar halka zulüm ederken, devletin kasasına ise daha az gelir girmeye başlıyor. bu sınıf ve ulema sınıfı, kendi düzenlerinin bozulmaması için yeniliklere sürekli karşı çıkıyorlar. tam bir kaos söz konusu. bunlara bir de, artık reaya sınıfından askere alınan, savaş zamanı para kazanan ama savaş olmayınca hem işsiz hem silahlı olan gruplar ekleniyor. (bkz: celali isyanları) uzun süre anadolu'da terör estiriyorlar. daha bir çok neden sayabiliriz fakat özetle, sadece padişahın savaşa gitmemesi değil, temelinde, devletin temelini oluşturan sistemin zamanla tamamen yozlaşması sonucu, geri dönüşü olmayan bir bataklığa sürüklenip, bir daha da çıkamıyoruz.