monadoloji

• leibniz'e ait eser iş bankası kültür yayınları tarafından devrim çettinkasap çevirisiyle okuyucuyla buluşmuştur. asında hz. leibniz desek yeridir. birçok peygamber leibniz kadar irşad yapmamıştır.
  
  açıkçası bu kitabı okumadan önce temel felsefe okuması yapmadıysanız cinnet geçirebilirsiniz. bunun yanında az da olsa 3-5 şey karıştırmışsanız eğlenceli olabilir.
  
  leibniz felsefesine giriş için sayfa sayısı olarak her ne kadar hafif görülse de pahada ağır bir eser. bu açıdan haydi leibniz'i tanıyalım diyenler için kesinlikle doğru bir seçim.
  
  ben leibniz sevmeyen biri olarak bile yer yer keyif aldım diyebilirim. kitabı okurken ister istemez aklınıza bazı filozoflar ve eserleri sürekli düşüyor.
  
  örnek vermek gerekirse voltaire'in candide adlı eseri başı çeker. kitabın yazma amacı resmen bu kitapta da geçen mümkün dünyaların en iyisi görüşü ile ağırı dalga geçmektir. yanlış hatırlamıyorsam bu konuyla ilgili schopenhauer'ın die welt als wille und vorstellung adlı eserinde de oldukça sert bir eleştiri vardı. gerçi schopenhauer kimseyi eleştirmez, aşağılar ve itin görüne sokar. neyse bu başka bir konu. ayrıca ölümsüzlük ve başkalaşımla ilgili kelamlarını okurken de diderot'un entretiensadlı eseri birebir olmasa da serbest çağrışım yapmıyor değil. yeri gelmişken entretiens'ı mutlaka okuyun derim.
  
  leibniz birçok konuda descartes'e katılmasa da ona duyduğu hürmeti buram buram alıyorsunuz. ben bu denli tatlı eleştiren bir filozof daha görmedim. kitap genelinde baktığımızda spinoza ethicaokuması yapmışsanız karşıtlıklar üzerinden temellendirme anlamında ciddi bir aşama katetmiş olursunuz. ama bence ilk önce ethica okunmuş olmalı.
  
  garipsediğim bir iki şeyle goygoya son vereyim.
  bitkilerin ruhu olabileceğinden şüphe etmesi çok hoşuma gitti. ayrıca cin var mı yok mu konusunda bence hayatının çeşitli dönemlerinde gelgitler yaşamış. kitapta pek inanmıyor gibiyken mektuplaşmalarda sağlam bir cinci hoca. hayır tanrıcı olmasını anlıyorum ama bir filozof cinlere ne maksatla inanır aklım havsalam almıyor. hatta ulan bu cin başka bir şey herhalde başka bir şeyi kastediyor diye kıvranıyorum. belki cidden başka bir şeydir aydınlatın beni. olamaz olmamalı.
  
  sözün özü bir çok anlamda çürütülmüş olsa da okumaya değer bir eser.