kadın ve erkeğin cinsiyet rolleri eşitsizliği

• kadin ve erkegin cinsiyet rolleri esitsizligi hakkinda yapabilecegimiz sosyolojik ve psikolojik cikarimlarin hepsi, kendilerine bicilmis, toplumsal cinsiyet esitsizlikleri etrafinda donecektir. diger turlu zaten kadinlar emzirmek, dogurmak, adet gormek gibi durumlarla acik ara farkla bayragi sallarlar.
  
  bazi toplumsal cinsiyet basmakaliplarinin neredeyse tum kulturlerde kabul edildigi incelenmisti bu konuda ilk yapilan arastirmalarda. buna gore erkekler aktif, agresif, bireysel falan gorulurken kadinlara daha cok duygusal, bagimli, seksi gibi sifatlar uygun goruldu. bunun disinda daha yuzlerce basmakalip var bu farkli cinslerin ustune yapisan. erkek evini gecindirmeli, korkusuz olmali, kadin cocuk bakmali vs. tabii bunlarin hepsinin boyutu icinde yetisilen kulture gore degisiyor. mesela, bu basmakalip farkinin cok yuksek oldugu ulkelerin ayni zamanda tutucu, hiyerarsinin daha fazla oldugu, kadinlarin universite mezunu olma oraninin daha az oldugu ulkeler oldugu gozlenmis. turkiyenin de pek polyannacilik yapmazsak bu kategoriye girebilecegini cikarsayabiliriz.
  
  peki nasil olusuyor bu esitsizlikler? cok net bir sebep olarak, ureme sureclerinin farkliligindan dolayi kadin ve erkegin gectigi cesitli is bolusumu surecleri bu esitsizliklere yol acabilecek davranislarin bu tur karakteristiklerle anilmasina neden olmus olabilir. bir de tabii, mutlaka, medyanin rolu es gecilmemeli. soyle bir dizilere falan goz attigimizda evde gosterilen kadinla, sirkette, sporda tum aktif alanlarda gosterilen adam sayisini karsilastirdigimizda nasil bir mentalite asilandigini gormek pek zor olmaz. artiiiii, basmakalip dedigin sey bulasici, cok cabuk yayilan bir seydir. etrafimizda, bir ton kendini gerceklestiren kehanet ornegi goruruz. mesela, simdi deneyin tum ayrintilarini hatirlayamadigimdan bu konuya uyarlamak icin manipule etmemde bir sakinca olmayacaksa bir ornek vereyim. bir matematik testine girmeden once bin kere "sen matematikten, hesaptan kitaptan ne anlarsin be kadin?!" diye kafasina kafasina vurulan bireyler, boyle bir manipulasyonla karsilasmayan bireylere nazaran daha dusuk performans gosterirler. buna stereotype threat diyorlar bilim camiasinda. yani bilelim ki, basmakaliplarla insan etiketlemek cok tehlikeli bir seydir.
  
  yani bilemiyorum. illa evine bakan, guclu gorunmesi gereken, kaba, korkusuz olan bir erkek adam olma zorunlulugu hissetmiyorsaniz kendinizde; kadinlar da duygusal, ev hanimi, miymiy falan gorunmek istemiyorlarsa, insanlari basmakaliplamaktan oldukca uzak dursunlar. insanin istemedigi rollerin kendine bicilmesi kadar sikici bir sey yok su dunyada.