kazaki

• romandaki terek kazakları, rus asıllı ortodoks mezhebini benimsemiş kazaklardır. türklerle çetin savaşlara girmişlerdir. kazak adı türklerin bu insanlara gözüpek, korkusuz anlamında “guzak” demesinden gelmiştir. romandaki terek kazakları bölgede bulunan türk kavimlerinin bazı adetlerini benimsemişlerdir. romanda da bu gözlenir. misafire saygı (kunak olmak), kızların başını kapatması, türkçeden gelen bazı kelimeler gibi.
  
  romanın kahramanı olenin moskova’nın soylularındandır. parası vardır, rahat bir hayat sürmektedir 24 yaşına kadar bir işte çalışmamıştır. kendisini hiçbir şeye bağlı hissetmemiştir. sınırsız bir özgürlük içinde yaşamaktadır. aslında kendisinden başka kimseyi sevememiş, neredeyse narsist bir tiptir. toplumun direttiği kuralların çoğuna inanmayan, kendi kendine yeten biridir.
  
  çevresi tarafından parlak bir genç, gözde bir bekar olarak görülür. kibar çevrelerce kendisine uygun görülen kızlarla evlenmeye yanaşmaz. aslında yaşamında düzgün gitmeyen bir şeyler vardır. bulunduğu ortamda mutlu değildir, huzursuzdur. yaşadığı sosyetik hayat tarzından bıkmıştır, samimi bulmaz bu ortamları.
  
  hayatında bir değişiklik aramaktadır, belki de mutluluğu bulabileceği başka bir hayat. bu yüzden orduya katılarak kafkasya’ya gitmeye karar verir. burada bambaşka, sade, gösterişten uzak, doğal insanları tanıyacağını umuyordur. soylu biri olduğundan rütbesi yüksektir ve uşağı da yanındadır.
  
  iyiliği ve aradığı mutluluğu önceleri tabiatta, daha sonra etrafında insanlara yardım etmekte bulduğunu düşünür. yine de sürekli kendisiyle çelişir. aşık olur. yeni şartların etkisi altındaki olenin’le eski olenin sürekli karşı karşıya gelir. bu çelişkilerinin sonucunda kendisini değiştiremediğini, hayalinde yaşattığı gibi birisi olamadığını görürüz.
  
  olenin’i eleştirmenler puşkin'in çingeneler’indeki^* aleko’ya benzetirler. ikisinde de kahramanlar, şehir hayatını, özgürlüğü kısıtlayan, onları baskı altında tutan bir yapı olarak görür. ayrıca kazaklar'la tolstoy'un kahramanı olenin arasında da, aleko'yla çingeneler arasındakine benzer bir kültür çatışması vardır.