8 entry daha
  • dunya uzerindeki degisik demiryollarinda arasindaki mesafenin hala farkli oldugu yol. su anda dunya demiryollarinin %60'inda standart olarak kabul edilen 1435 mm (4 ft 8 1/2 inch) olcusu kullaniliyor. buna da ingilizcede standard gauge deniyor. geriye kalan ulkelerse: rusya, eski sovyet cumhuriyetleri, mogolistan, finlandiya, ispanya ve portekiz. bunlarin her birinin ayri birer oykusu var:

    rusya, eski sovyet cumhuriyetleri ve mogolistan:
    broader gauge, yani genis aralik kullaniliyor. olcusu 1520 mm. yaygin kani guvenlik nedeniyle farkli ray kullanildigidir. ornegin ikinci dunya savasi sirasinda nazi almanyasi muhimmati rusya topraklarinda ilerletemeyince epeyce gucluk yasamis. asil nedenler ise:
    - lokomotif uretimindeki kolaylik
    - stabilite
    - genis araligin abd'de standart olarak kullanilacaginin ongorulmesi (ilk tren raylarinin kurulus asamasinda abd'den kiralanan muhendis o sirada abd'de kullanilan 5 ft (1524 mm) onermis)
    - demiryolu icin kullanilan at arabalari icin daha uygun olmasi.
    eski sovyet cumhuriyetlerinden baltik ulkeleri estonya, litvanya ve letonya su siralar ab mali destegiyle demiryollarini yenilemekle ve avrupa standardina uydurmakla mesguller.

    finlandiya:
    19.yy'da rusya'nin bir dukaligi olan, cografi olarak da rusya ile cok icli disli olan finlandiya o zamandan beri 5 ft (1524 mm) genisligi hala kullaniyor. rusya raylarinin 1520 mm olmasi sorun yaratmiyor, ayni tren sorun yasamadan iki yolda da gidebiliyor.

    ispanya ve portekiz:
    ispanya 6 kastilya feet'i (1672 mm), portekiz 5 portekiz feet'i (1664 mm) kullaniyordu. aradaki fark rusya-finlandiya ornegindeki gibi trenler icin sorun yaratmiyordu. daha sonra ikisinin ortalamasini alarak kardesce 1668 mm'yi iberian gauge olarak standart kabul ettiler. farkli mesafe kullanmalarinin sebebi olarak fransa isgalinden cekinmeleri gosterilse de asil sebep daglik bolgelerde genis mesafeli trenlerin daha guclu olmasiydi. 1990'larin basindan beri yeni ic hat hizli trenleri standart (1435 mm) yapilmaktadir. buna sebep de avrupa hizli tren network'u ile butunlesme cabasidir.

    uluslararasi trenler ray mesafesi farkli iki ulke sinirina geldiklerinde ya yolcular iner ve tren degistirirler, ya da giderek yayginlasan bir sekilde, mesafesi ayarlanabilen yeni teknoloji trenler kullanilarak bu problem asilir.
3 entry daha
hesabın var mı? giriş yap