israiliyyat

• klasik dönem arap, fars, türk tarihçileri tarafından yahudi orijinli her türlü düşünce, görüş ve akım, “israiliyyât” olarak adlandırılmıştır. özellikle tarihe dair geliştirilen efsaneler ve inançlar bütününün islam tarihlerinde etkisinin çok büyük olduğunu söylemek gerekir. hatta kur’ân’a da bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşılırsa, israiliyyat’a ait verilerin bazılarının tekrar edildiği görülür. işin gayet ilginç yanı da şudur ki, adı geçen efsanelerin bazılarının tarihi kökenlerinin gerçek olduğu kanıtlanmıştır. mesela kurân'da geçen irem anlatısı bunlardan birisidir. akla şu sorular gelmektedir:
  
  1-) israiliyyat ile islam literatürü birbirinden nasıl ayrılacaktır?
  2-) israiliyyat’ın oluşumu sadece yahudilere mi bağlanmalıdır? buna etki eden diğer sebepler nelerdir?
  
  israiliyyat ile arap/islam literatürünü birbirinden ayırmak şu an için hayli güç gibi görünse de işin aslı öyle değildir. arkeolojik kazılarda ele geçen veriler bunu yavaş yavaş ispatlamaktadır. ayrıca filolojik tespitler de bu konudaki en büyük yardımcımızdır. bunları ayırmak için çekirdek yahudi kültür öğelerinin ortaya çıkarılması gerekmektedir ki bu da hiçbir millet için kolay değildir. bilinmediği gibi yahudilik 18.yy’a kadar mühtedi kabul etmiş bir dindir. karaimler bunun en güzel örneğidir. hazar kaganlığı da ikinci önemli kanıttır. bunu kabul etmeyen yahudiler de kırım hanlığı döneminde (ki; hazar hakanlığı yıkılalı yüzyıllar olmuştu adı geçen dönemde) bölgeye giden birkaç yahudi seyyahın hazar bakiyelerini piç kaynak söylüyor efendim yok mu sayalım şeklinde nitelemesini göstermektedirler ki uydurmadır. hazarların yahudiliği ve türklüğü dönemin bütün literatürüyle sabittir.
  
  israiliyyat’ı sadece yahudilerin oluşturduğu bir kültür olarak görmek gayet yanlıştır. assur ve özellikle babil söylencelerinin israiliyyat’ın temelini oluşturduğu görülür. çivi yazılı tabletlerin tercüme edilmesiyle bu durum kabak çiçeği gibi ortaya çıkmıştır. ancak yahudi iş adamlarının özel desteğiyle, hem hazar kaganlığı’nın, hem de çivi yazılı kitabelerin bulunduğu yerlerin bugün birçoğunun ilginç bir şekilde “baraj suları” altında kaldığını da hemen belirtmek isterim. özellikle rusya’da bu çok yaygın ve tahribat inanılmaz boyutlardadır.
  
  *
  
  uzun zaman sonra gelen ibn i batuta editi: ibn i batuta, islam dinini seçen ibraniler'in de islam içerisinde israiliyyat adıyla anılacak bir literatürün oluşumunda katkısı olduğunu hatırlatmıştır. pek de güzel söylemiştir. belirteyim istedim.