common sense

• tarihsel olarak bakıldığında trajik bir anlam kayması^*na uğramış bir ifadedir aslında bu.
  
  teeee zamanında her konuda herşeyi söyleyen aristoteles kişisi ruh üzerine^* adlı kitabında beş duyudan bahsettikten sonra bir de common sense^* anlamına gelebilecek bir ifade sarfetmiş. burada anlatmak istediği^* aslında bu beş farklı duyuyu birleştiren bir altıncı duyu, fakat bunun ne olduğundan emin değil. bir süredir, bunun aslında yakın geçmişe kadar bilimsel faaliyetin dışında tutulan multimodality^* terimine denk geldiğini söyleyen insanlar var bilim camiasında, artık bu konu da bilimsel faaliyetin çalışma alanlarından birine dönüşmüş durumda. yani özetle duymak görmeyi nasıl etkiliyor, tat ile dokunma arasında nasıl bir ilişki var vb. vb., uzatmayalım, sonra yazarız..
  
  gelin görün ki bu altıncı his ya da sağduyu^*ifadesi zaman içinde bugünkü anlamına gelmiş. ha bu ifadenin ilk kullanımının ruh üzerine^* kitabında dile gelmiş olması ayrı mesele, fakat içerik olarak bu altıncı hissin^* aslında ilk defa diğer hislerin birbirleri içinde nasıl iletişim kurduğunu ifade eden anlamı geçen 2500 yılda yeterince değişmiş, sağduyulu alemlere yelken açmış görünüyor.
  
  özetle demem o ki, bu terim bundan 2500 yıl önce bugün kullanıldığı belirsiz içerikli anlamlara kıyasla bugünkü bilim anlayışımıza daha yakın bir anlamda ortaya atılmıştı. insanoğulları olarak biz bu terimi de nedenini anlayamadığımız olayları ruhani güçlere^* ya da ne olduğu belirsiz yeteneklere^* atfetme yeteneğimizi kullanarak piç etmişiz.
  
  bu nedenle de şimdi psikoloji, bilişsel bilim^* alanında çalışan bilim adamları duyuların^* birbirleyle nasıl iletişim kurduğunu anlatmaya çalışırken aristoteles ile başlayıp sonradan yamulan bu terim karışıklığından sözediyor.
  
  içses hesaplaşması:
  - bu bilimadamlarının hepsi mi bundan sözediyor, hayır!
  - bu adamların işi gücü yok mu? ne bileyim, zaten bununla uğraşan adam az.
  - ben bunları neden yazıyorum, başka işim yok mu? sözlük okurları da okusun istedim. ama doğru söylediklerim, valla bak.
  - otur yazsana tezini kardeşim.
  - yaktın beni sözlük
  
  (bkz: hayrettin yapma)
  (bkz: isviçreli bilimadamları)