david harvey

• arada sirada icki sofrasinda cosmasi ve agizlari acikta birakmasiyla unlu marksist cografyaci super kahraman^*.
  
  marx'in inceledigi "so-called primitive accumulation" kavramini kullanmayip yerine "accumulation by dispossession" kavramini onermesinin sebebini kapitali okudugu dersinde su sekilde izah etmisti: marx kapitalin ilk cildinin sonunda "so-called primitive accumulation" kavramini incelerken aklinda sermaye duzenini mumkun kilan seyin burjuva ekonomistlerin iddia ettigi gibi tuketimden kisilan ve biriktirilen sermaye olmadigini, bunun ozelikle kolonilesme sureciyle halklarin geleneksel olarak ellerinde bulundurduklari zenginlige el konulmasiyla gerceklestigini anlatmak ister. yani kapitalizmi mumkun kilan ilk birikim zorla el koyma esasina dayalidir marx'a gore. simdi buraya kadar fikir ayriligi yok harvey dedeyle marx dayi arasinda. lakin bu zorla ilk el koyma marx'in analizlerinde yerini sermaye dolasimi, emegin degis tokus kurallari icerisinde somurulmesi gibi ekonomi kanunlari ici bir birikime birakiyor, yani zorla el koyma gibi yasadisi bir haydutluktan bahsedilmiyor. marx'in sureci bu sekilde analiz etmesinin sebebi ise tamamen kapitalin yazilis amacindan kaynaklaniyor: ekonomi politigin kendi kanunlari icerisinden bir elestirisi. yani marxin kapitaldeki derdi hersey burjuva ekonomistlerinin hayalini kurdugu gibi kapitalist ekonomi kanunlari icerisinde islese dahi kapitalizmin bu kurallar dahilinde bile ne kadar insanlik disi bir somuru sistemi oldugunu gostermek. bu caba her saniye devam eden zorla el koyma surecini goz ardi etmesine sebeb oluyor marx dayinin.
  
  harvey bu noktada "accumulation by dispossession" kavramiyla buna mudahale ediyor. bu surec marx'in ima ettigi gibi "yasandi bitti saygisizca" tadi gecmiste kalmis bir sey degildir, kapitalizme ickin surekli kendini yeniden ureten bir surectir demeye getiriyor harvey dede. bu noktadan hareketle de basliyor neoliberallesmenin market ici veya disi pratiklerle nasil surekli olarak zorla zorbaca el koyma esasina dayandigini gostermeye. burda one cikan baslica dort surec de ozellestirme, finanslastirma, devlet teroru ve kriz yonetimi olarak inceleniyor.
  
  bazen iki kelam etmek icin ne kadar laf dolastiriyorum hey rabbim. yani demem odur ki kanimca harvey'in "accumulation by dispossession" kavrami marx'in inceledigi "so-called primitive accumulation" surecinden farkli ve gunumuze dair daha cok derdimize tekabul eden bir kavramdir.
  
  bu, kavrami altinda buzagi aranacak bir okuz mertebesine eristirir mi, onu da cumle alem toplanip ictigimiz bir sofrada tartisalim.