pertev paşa

• 16. yüzyılda yaşayan osmanlı devlet adamı.
  
  enderun'da yetişmiştir. 1544 senesinde yeniçeri ağası olmuştur. 10 yıl yeniçeri ağalığı yaptıktan sonra 1554 senesinde sokullu mehmed paşa'nın yerine rumeli beylerbeyi olmuştur. 1555'te dördüncü vezirliğe, 1558'de de üçüncü vezirliğe getirilmiştir.
  
  üçüncü vezirliğe yeni atandığı dönemde şehzade bayezit ile şehzade selim (ikinci selim) arasında çıkan anlaşmazlığı yatıştırması için kanuni sultan süleyman tarafından şehzade bayezit'in yanına gönderildi. şehzadeyi tayin edildiği amasya'ya gitmeye ikna etti.
  
  1 sene sonra şehzade selim'le yaptığı savaşta yenilen şehzade bayezit, ilk önce amasya'ya kaçıp babasından af diledi. kanuni oğlunu affetmeyip, yakalama emri verince bayezid de oğullarıyla kaçıp iran'a sığındı. bu olaylardan sonra pertev paşa, şehzade bayezit'in teslim edilmesi karşılığında kanuni sultan süleyman'ın 400.000, şehzade selim'in 100.000 altını, at, kıymetli eşya ve kumaşlardan oluşan hediyeleri şah tahmasb'a götürmek üzere görevlendirildi.
  
  kanuni sultan süleyman'ın son zigetvar seferi'nde gyula'yı almak üzere serdarlığa getirildi. öncü kuvvet olarak istanbul'dan ayrıldı ve kaleyi ele geçirdi. (1566)
  
  ikinci selim saltanatında 1571 senesinde kıbrıs'ın fethinin tamamlanması için magosa kuşatmasına takviye olarak gönderilen kuvvetlerin serdarlığına atandı. emrindeki donanmayla cezayir ve tunus taraflarını gözetim altında tuttuğu esnada kendisine uluç ali paşa ve kaptanıderya müezzinzade ali paşa da kendi donanmasıyla gelip ona katıldı. osmanlı donanması girit'i ve civardaki adalara saldırı ve yağmalar düzenleyip inebahtı'ya ulaştı. donanmanın inebahtı'da olduğu esnada osmanlılar, haçlı donanması karşısında büyük bir hezimete uğradı. pertev paşa'nın da bu savaşta baştardası isabet alıp, batmıştır. kendisi canını zor kurtarmıştır. (bkz: inebahtı deniz savaşı)
  
  inebahtı yenilgisi sonrasında payitahta geldiğinde, halk tarafından suçlandığından vezirlikten çekilmiştir. 1572 senesinde de vefat etmiştir.