fantastic beasts

• 6 kasım 2020 tarihi itibarıyla serinin baş kötü karakteri gellert grindelwald'u canlandıran johnny depp'in yapımcı şirket warner bros. tarafından seriden kovulması sonrasında toplamda beş film olacağı açıklanan yolculuğunun iyiden iyiye tehlikeye girdiğini düşündüğüm seri. hatta üçüncü film serinin son filmi bile olabilir.
  
  zira sıkıntı sadece johnny depp'in özel hayatı ve kamuoyunda bir şekilde tepki çeken, ne seyircinin ne de yapım şirketinin aile dostu böyle bir film serisinin adının birlikte anılmasını isteyeceği bu tür sansasyonlara rağmen kendisinin kadroda tutulmaya devam etmesi, sonrasında da kovulması ve işin tadının iyice kaçması değil. seriyle ilgili ortada başka sansasyonlar ve sorunlar da var maalesef. şöyle ki ;
  
  - seride credence barebone karakterini canlandıran bir başka marjinal ve sorunlu aktör ezra miller da geçtiğimiz aylarda bir bar çıkışında kadın hayranlarından biriyle kavgaya tutuşmuş ve kadını boğmaya çalışırken amatör kameralara yakalanmıştı. yani ortada depp'inkine benzer başka bir olay daha var. tek farkı olaydaki taraflardan birisinin ünlü bir film yıldızı, diğerinin ise kendi halinde bir vatandaş olmasından dolayı olayın mahkemeye intikal etmemiş ve bir şekilde geçiştirilmiş olması. hatta johnny depp olayında bile depp işi mahkemeye taşımasaydı grindelwald rolünü hâlâ oynuyor olabileceği söyleniyor.
  
  - ikinci ve belki çok daha büyük olan sorun ise yazar j. k. rowling'in kendisi. bütün bu evren, karakterler ve hikayeler onun. bu nedenle kitap ve film serileri üzerindeki hak sahipliği ve muazzam güçlü konumu warner bros. tarafından kolay kolay saf dışı bırakılabilecek bir şey değil. hatta belki söz konusu bile değil. ancak çok başarılı bir kitap yazarı olmasına rağmen bir film senaristi olmadığı için serinin ilk iki filminde çok da kendisinden beklenecek ayarda işlere imza atamadı. potansiyeli bol olan yeni karakterler ve hikayeler tasarladı ancak bütün bunları aklında belli ki yine bir kitap serisi olacak derinlikte ve genişlikte tasarladı. bu nedenle iki saatlik film senaryolarına gerektiği şekilde dağıtıp sığdıramadı. özellikle ikinci film fantastic beasts the crimes of grindelwald resmen "ben aslında en az 500 sayfalık bir kitap olacaktım ancak 150 sayfalık senaryoya sığışmak zorunda kaldım" diye bas bas bağırıyordu. filmin asıl sıkıntısı buydu zaten. bir sürü güzel fikir ve çarpıcı hikaye, zaman ve yer darlığından dolayı anlatılamamıştı. anlatılamayınca ne karakterler, ne hikayeler, ne kurgu seyircide bir karşılık bulabilmişti. haliyle hem eleştirel anlamda serinin içeriğine hem de maddi anlamda filmin gişe hasılatına zarar vermişti.
  
  harry potter kitaplarının evrenini haklı olarak wizarding world olarak genişletip derinleştirmek için çıkılan yolda rowling'in fantastic beasts serisini öncelikle yine bir kitap serisi olarak geniş geniş, istediği gibi kurgulayarak yazmamış olması ve film senaristliğine merak salarak "çocukların artık hiç kitap okumadıkları teknoloji ve internet çağında yüz milyonlarca çocuğa tekrar deli gibi kitap okutmayı başaran eser" olarak bir kitap için gurur misali bir nam salmış olan harry potter serisini ait olduğu asıl mecra olan edebiyat dünyasından kopararak film sektörüne yamamış olması hoş bir hareket olmadı. kendisi en iyi bildiği şey olan kitap yazarlığına devam etmeli, bu evrenin fanları filmlerdeki yeni karakterler, yeni mekanlar ve yeni olaylarla tıpkı harry potter kitaplarını okudukları zamanlarda olduğu gibi önceden bol bol, uzun uzun ve rahat rahat bağ kurabilmeliydi. harry potter serisinin neredeyse her kitabının facia bir şekilde sinemaya uyarlanmış olması film serisiyle ilgili bütün fanların en büyük hayal kırıklığıdır ancak iş yine de asıl işi senaristlik olan profesyonel kişilere bırakılmalıydı. sanıyorum kendisi de ilk serideki bu nahoş durumu tersine çevirip ipleri kendi eline almak, hikayelerini sinema perdesinde kendi istediği yetkinlikte anlatmak istedi ama film senaristliği düşündüğü gibi olmadı. her iki fantastic beasts filmi de (özellikle de ikincisi) sanki çoktan yazılmış olan ancak bizlerin okuyamadığı bir kitaptan, tıpkı harry potter kitapları nasıl eksik gedik senaryolaştırılıp tatsız tuzsuz, kopuk kopuk, vermeleri gereken etkileyicilikten ve görkemden çok uzak filmler haline getirildilerse aynen o şekilde senaryolaştırıldılar.
  
  - tabii rowling'le ilgili asıl en büyük sorun geçtiğimiz haziran ayında yaşanan ve yaz mevsimi boyunca devam eden transfobi kavgası oldu. kendisini bu konuda ister haklı bulalım ister haksız, tartışmanın özellikle sosyal medyada hiç tahmin edilemeyecek büyüklükte bir infiale sebep olduğu, ünlü/ünsüz sayısız insanın rowling'e ve dolaylı yoldan eserlerine ateş püskürdüğü, kadına açık açık cephe aldığı, hatta üzülerek olsa bile hayatlarının artık ayrılmaz bir parçası haline gelmiş olan bu evrenin fantastic beasts vb. gibi devam hikayelerine bundan sonra yüz vermeyecekleri, olayı sadece harry potter serisiyle sınırlı tutacaklarını söylediği tartışılmaz bir gerçek. rowling trans bireylerle ilgili savlarında haklı olsun ya da olmasın hiç girmemesi gereken bir tartışmaya girip gördüğü çığ gibi tepkilerden sonra da zerre geri adım atmayarak kendisini ve eserlerini canı gönülden seven sayısız insanı karşısına aldı. birlikte çalıştığı yayınevleri, film şirketleri ve oyuncuları da hiç hesap etmedikleri çok ikircikli bir konumda bırakmış oldu. kariyerinin en kritik dönüm noktalarından birine imza attı desek yeri.
  
  johnny depp olayından bağımsız olarak fantastic beasts serisinin bu transfobi kavgasının wizarding world markası üzerinde yarattığı "demek ki kitaplarda yazılan bütün o hepimiz kardeşiz, dışlanan herkesin bu evrende başımızın üstünde yeri var mesajları palavraymış, bütün çocukluğumuz yalanmış" şeklindeki hayal kırıklığı ve ihanet edilmişlik hissinin getirdiği protestolardan olumsuz etkileneceği kesin. markanın tanındığı ve sevildiği haliyle "herkesi ama bilhassa dışlanan, ötekileştirilen insanları kucaklayan evrensel bir dünya ve sıcak yuva" imajının bir şekilde kurtarılıp düzeltilmesi lazım. ancak transfobi kavgasından sonra bu imkansız değilse bile belli ki oldukça zor olacak.
  
  dahası hali hazırda film serisinde oynamakta olan oyunculardan bazıları içeriğinden daha çok ardı arkası kesilmeyen bu tarz sansasyonlarla anılır hale gelen bir işte daha fazla yer almak istemeyerek kadrodan ayrılmak isteyebilirler. elden geçirilip tekrar yazılmak zorunda kalınan senaryolar, oyuncu değişiklikleri ve pandemi gibi sebeplerle durmadan çekimleri ve gösterim tarihi ertelenen seriden, kariyerlerini daha fazla sürüncemede bırakmak istemedikleri için feragat edebilirler. düşününce aslında dahil olan bütün taraflar için kötü ve içinden çıkılmaz bir hâl aldı bu seri. hiçbirinin yerinde olmak istemezdim açıkçası.
  
  benim bundan sonrası için olmasını öngördüğüm şey ise şu : şirket tabii ki de her şeyden önce artık bir prestij meselesine dönüştüğü için seriyi kurtarmaya ve söz verildiği gibi beş filme tamamlamaya çalışacaktır. ancak yukarıda bahsettiğim bitmek bilmeyen olumsuzluklardan dolayı 3. filmle birlikte bu seriyi bir an önce bitirmeyi ve herkese yol vermeyi de sanıyorum ki ciddi ciddi düşüneceklerdir. bu noktada grindelwald rolü için hangi oyuncunun seçileceği ve bu oyuncunun seriye nasıl bir katkısı olacağı önemli.
  
  benim tahminim fantastic beasts serisinin 3. filmle birlikte daha fazla zorlanmadan bitirileceği, bu seri özelinde zaten neredeyse herkesin izlemek istediği asıl hikaye olan dumbledore-grindelwald aşkı/savaşı için yeni bir üçleme başlatılacağı, oynamayı kabul ederse jude law'un albus dumbledore rolüne orada devam edeceği, yeni seçilen oyuncunun da seyirciden iyi reaksiyon alacak olursa aynı şekilde bu yeni seriye devam edeceği, fantastic beasts serisinin de dumbledore/grindelwald serisine uzatılmış ve lafı boş yere dolandırmış bir girizgâh olarak kalacağı yönünde. ortada dumbledore/grindelwald hikayesi varken newt scamander, sihirli valizi ve valizinin içindeki abuk sabuk yaratıklar kimin umurunda ki zaten? büyük ihtimalle j. k. rowling'i de senaristlikten alacaklar, yarattığı evrenin selâmeti ve marka değeri hatrına daha arka planda kalmasını sağlayacaklar ve hatta belki bir şekilde markanın film haklarını tamamen bağımsız senaristlerin yazacağı şekilde alarak rowling'i devre dışı bırakmaya bakacaklardır. bekleyeceğiz, göreceğiz.