said nursi

• said nursiyi kendi cemaati olan nurculardan bagimsiz dusunmek zorunda olmayan, "nurcular ayri mursidi olmasi icab eden said nursi ayri"dir fikrine sahip olunmadan da elestirisi yapilabilecek oldugu icin sahsi cevap hakki olmayan bir kisi.
  
  kendisi bir sair, yazar, ressam olmadigindan olsa gerek kendi sahsi butunlugu icerisindeki essizliginden cok teorisini takip edenlerin tavriyla da anilmak durumundadir. zira said nursinin kisilik hasletlerinden cok fikirleri ve savundugu ideolojinin yansimasi tarihi ve direk ya da endirek etkilenen kisileri ilgilendirecektir. bu durumda said nursinin kisisel ustunlugu politik anlamda sesi oldugu iddia edeni baglamazken, elestireni baglamak zorunda da degildir. her turlu politik dini lider elestirisinde de bunu gozlemlemek mumkundur. hitlerin ressamligi resmini, mobutu sese sekonun cocuklarina karsi gosterdigi sevkat cocuklarini ilgilendirecektir. geriye birakilan iz bu sekilde ise, o izin elestirisine degil, o izin varligina zihinler takilmalidir(ki takildigini goruyoruz).
  
  bir dini lider olmak durumunda bulunan said nursinin metafizik evliya kerametine kafayi takanlar ile bir siyasi lider olan ataturk'e evliya damgasi vurmaya calisanlar benzer bir orneklem denkligi icerisinde bulunmamaktadirlar. said nursi hakkinda verdigim ornekleri taksimdeki ataturk kutuphanesinde birbirine benzeyen bir cok kitap arasindan secmisken, ataturku krallastirip, ilahlastirma isteginde metafizik ve fatalist salinimlar icinde ancak bir iki esere rastlamamam mumkun olabilmisti (o bir iki eserde ayni kitabin farkli ciltleri idi). bu ayrim elbette said nursinin yakin durdugu metafizik akimdan kaynaklanmaktadir, ve metafizik bir iddiasi olmayan ataturkun buna ragmen surreal anlatimi bir kac said nursi tefrikasina bedel olabilmektedir.
  
  burada sahsi gozlemimin istatistiki isabetliligi tartisilabilirse de, mevcut kaynaklardan yaptigim derlemeleri aktarmis olmamin yanlisligi, dini ve politik bir lider olarak said nursiden bunlarin anlasilamamasi gerektigi iddia edilemez. anlasilmamasi gereken (anlasilmamasi gerektigi iddia edilen) bir seyleri anlayip cilt cilt kitap yazmis birileri var ise, o birilerinin yanlisligi aktaranin kattigi yoruma temel olusturacak, negatif elestirileri mesru hale getirecektir.
  
  esentepenin isminin verilis oykusunu anlattigim bir baslikta^* irdelendigi uzere ataturke de sacma sapan misyon ve kimlikler yuklemeye calisan metinlerle ) yuz goz olarak buyumus bir ulusta kisilerin inannislarimizdan farkli yansitilmasinin kisinin asil sahsiyetinde belirleyici olmamasi gerektigi bilinmekteyse de, bu tip olusumlar topluma mal oldugu andan itibaren dogru veya yanlis kamunun oyunda kendine yer acabilmis kabul edilip, zararli da olsa, yaniltici da olsa dile getirilebilmelidir.
  
  bunun disinda ataturke ermis muamelesi yapilmasi, ya da alinin tanri oldugunu iddia edilmesi, bahsi gecen olusum ve gruplarin kendi dini ve manevi gorusleri icerisinde kendilerini izah edebilecek, bizim degerlerimize uyumsuzlugu sebebiyle, akli selim bir sekilde elestirilemeyecektir.
  
  bu bilgiler isiginda said nursinin "ayarmatorlugu" de, "metin mertligi" de, "metin milliligi" de subjektif yorumlari dogurabileceginden, mevzu kendi fikir suzgecinden, ya da iri taneli eleginden suzuldugu bir billur akisin semasi icerisinde incelenebilmeli, bir kez elestiri ya da bilgi kaynagina yonelik manidar gondermelerde bulunmus kisi de basa donup o elekten bir kez de kendini gecirip debisini olcebilmedir. bunun tekzipi de suphesiz muteakip entrylerdendir. okudugunu anlamayanin ozursuzlugu, yazdigini anlasilmaz kilan ile ayni hassas kantar da olculen, kemik agirligi gibi luzumsuz bilgileri bir kenara not edilen bir kusurdur.
  
  bbg eray misali "ortaya manidar bir seyler soyluyorum, ama herkese saygim var. kimi zaman anlasilmaz oluyorum, ama anlasilmaz olma kaygim var." deyislerinden mustesna olarak kimi haftalari birincilikle kapadigini gordugumuz insanlardan da bu tip olasi karsitliklar, ihtimal dahilinda pozitif ya da negatif yansimalar dinamigi icinde dusundukten sonra kanaat metnetmesini bekler, takim oyunu icerisinde uzun vadede surantrene olup formdan dusmemesini, ani donuslerle meniskusune hasar verip yedek klubesinin gediklisi olmamasini temenni ederiz. nursuz gunler.
  
  luzumlu hissettigimden editle
  (bkz: ayar vermek ile fikir savunmak arasindaki fark)