katvan savaşı

• 1141 senesinde büyük selçuk imparatorluğu ile karahıtaylılar arasında gerçekleşen savaştır.
  
  büyük selçuklu sultanına tabi olan karahanlı hükümdarı mahmut han, karahıtaylılarla giriştiği bir savaşta mağlup olmuştu. karahanlılar'ın yaşadığı bu mağlubiyet maveraünnehir bölgesinde bir kaos doğurmuştu. bu kaos ortamından faydalanmak isteyen karluklar, bağlı oldukları karahanlılar'a karşı bir isyan başlattı. bu isyanla tek başına mücadele edemeyeceğini anlayan mahmut han, sultan sencer'in desteğini istedi. buna karşılık karluklar da karahıtaylılar'dan yardım istedi.
  
  sultan sencer bu yardım çağrısından sonra büyük bir ordu toplayarak harekete geçti. nihayetinde 9 eylül 1141'de büyük selçuklu ordusu ile karahıtaylılar semerkant yakınlarındaki katvan bozkırında karşı karşıya geldi. selçuklular bu savaşta ağır bir yenilgi aldı. sultan sencer savaş meydanından kaçarak canını kurtardıysa da eşi ve bazı önemli emirleri esir düştü.
  
  savaşın neticesinde, sultan sencer tüm otoritesini yitirdi. büyük selçuk imparatorluğu yıkılış sürecine girdi. selçuklu ülkesindeki bu kaosu fırsat bilen harzemşahlar ve gurlular selçuklu topraklarına saldırılar düzenlemeye başladı. bir süre sonra sencer kuvvetini toplayıp, harzemşahlarla gurlular üzerinde hakimiyet sağlamayı başardı. fakat 1153'teki oğuz isyanı hem kendisinin hem de devletinin sonunu getirdi.