3 entry daha
  • ismet inönü'nün hatıralarında aktardığına göre muhalefete tahammül edemeyen mustafa kemal tarafından iki kez ciddi anlamda kapatılması gündeme gelen meclis. 1921 yılının sonu ve 1922 yılının mart ayında mustafa kemal'in meclisi kapatmak istediğini söyler inönü. mustafa kemal'in kendisiyle bu konuda yazıştığını ve "artık bu meclis ile beraber çalışmamız mümkün olmayacak, meclisin faaliyetine nihayet verdikten sonra orduda ve memlekette hasıl olacak vaziyet hakkında mütalaan nedir?" şeklinde kendisinin düşüncesini sorduğunu, kendisinin de böylesi bir girişimin "şimdilik uygun" olmayacağını bildirdiğini ifade eder. (hatıralar, inönü, c. 2, s. 107-108)

    meclisteki muhalafetten sürekli her vesile ile yakınlarına şikayet eden mustafa kemal (bkz: türkün ateşle imtihanı/@ordubozan) daha sonraları ise meclisi kapatmak fikrinden meclisi yenilemek fikrine evrilir.
    dönemin gazetecilerinden ismail habüp sevük ise bir röportaj için gittiği çankaya'da mustafa
    kemal'in bu yeni maksadını öğrenir: "kız gibi bir meclis yapmak" bu sözü işitince sevük gayrıihtiyari sorar:

    'demek meclis feshediliyor?'

    sevük devam ediyor: 'nereden biliyorsun?' der gibi yüzüme baktı. 'kız gibi bir meclis yapalım da buyurdunuz da'. o sözü ağzından kaçırdığına pişman olmuş gibi görünen bir tavırla dedi ki: 'hayır, meclis fesh olunmuyor, olunamaz. yalnız kendi kendine tecdidi intihaba karar verecek!' ve arkasından tembih etti: 'şimdilik bunu kimseye söylemeyeceksin ha!' (atatürk için, ismail habip sevük, c. 1, s. 274)

    ve 1 nisan 1923 tarihinde birinci meclis'in seçim kararı alması üzerine 'kız gibi bir meclis'in nasıl oluşturulduğunu öğrenme şansımız olur. (bkz: zeki kadirbeyoğlu/@ordubozan)
33 entry daha
hesabın var mı? giriş yap