divan-ı hikmet

• divan-ı hikmet, etkisi yüzyıllar boyu geniş bir coğrafyaya yayılmış ender kitaplardan birisidir. kitapta varlık yokluk, yaratılış, olgun insanın vasıfları, dünyada var oluşun sebepleri, yalın, samimi ve soşkulu bir anlatımla dile getirilmiştir. 12. yüzyılın başlarında yazılan eser yesevi'nin allah aşkını ifade eden ve hikmet adını verdiği şiirlerini içermektedir. yesevi dışında bu tarikata mensup diğer dervişlerin hikmetleri eserde yer almaktadır. çağtay türkçesiyle yazılmıştır. nazım birimi olarak dörtlüklerin kullanılması, uyak olarak yarım uyak ve rediflerin kullanılması eserin islamiyet öncesi sözlü edebiyat geleneğini sürdürdüğünü gösterir.
  
  anadolunun türkleşmesinde ve islamlaşmasında önemli rolü olan eser çok geniş kitlelere yayılmış ve islamiyetin inceliklerini içeren konulara yer vermiştir. eserde insanın yaratılış amacı, allah ve peygamber sevgisi, din büyüklerine duyulan sevgi ve saygı, cennet - cehennem kavramları, islam dininin kuralları, islam ahlakı ve yesevi tarikatının prensipleri yer almaktadır.