dmard

• ankilozan spondilit hastası olarak kullandığım ilacın^** girdiği ilaç grubu.^*
  
  bu ilacı kullandığı ve otoimmun rahatsızlığı olup ülkemizde aşılanma sırasına alınmış kişilere faydalı olacağını düşündüğüm entryi de ekliyorum;
  
  bu hafta itibariyle immünsupresif ilaç kullanan hastaların da ülkemizde aşılanmaya başlaması ile benim gibi birçok hastanın aklında “acaba aşı yaptırmakla iyi bir şey mi yapıyorum”, “risk mi alıyorum”, “aşı sonrası covid hastalığı vücudumda alevlenir mi” soru işaretleri oluşmakta. bu konuya cevap olması açısından amerika romatoloji kolejinin hazırladığı kılavuzu özet halde paylaşmak istedim. kılavuzu hazırlayan heyet çoğunluğu romatologdan oluşan içerisinde bulaşıcı ve halk sağlığı uzlanlarından oluşan bir heyet tarafından oluşturulmuştur. kılavuz 4 mart tarihinde yayınlanmış ve güncelleme geldikçe kılavuzu revize etmeye devam edecekler, ben de entryi güncellerim bilgilere ulaştıkça.
  
  kılavuza göre;
  • romatizma hastalarının tamamı covıd-19 aşısı olmalıdır.
  • aşıların güvenliği ve etkinliği hakkında elimizde doğrudan kanıt yoktur. fakat aşının olası zararlarının beklenen yararlarına bakıldığı zaman önemsenmeyecek derece olduğu varsayılmaktadır.
  • immünite regüle veya modüle eden ilacı kullanan hastalarda sağlıklı bireylere göre koruyuculuk biraz daha düşük olması beklenmekte ancak yine de bir koruma sağlanması beklendiğinden aşısız olmaktan daha efektif bir durumda olunacaktır.
  • şu an için eldeki veriler piyasadaki aşıların otoiimun ve diğer romatizmal hastalıklarda normal raporlanmış yan etkilerden daha farklı bir yan etki olmadığı bilinmektedir.
  • aşı olduktan sonra bir ihtimal olarak hastalık alevlenmesi, nüksetmesi beklenebilir fakat covid pandemisi düşünüldüğünde göz ardı edilebilmelidir.
  • otoimmun hastalık sahibi kişilerin kullandığı ilaçlara göre ilaç zamanlamasında değişiklik yapıp yapmama konusu doktorları ile görüşerek hareket etmelidirler
  
  kılavuza göre de ilaçları kategorize etmişler;
  
  ilaç zamanlamasında değişiklik düşülmesinin iyi olacağını söyledikleri ilaçlar;
  jak inhibitörleri – aşı dozundan sonra 1 hafta ilaç almasının durdurulması önerilmekte.
  abatacept 1 hafta önce ve sonra doz atlaması yapılması önerilmekte.
  rituximab – ilaç kullanımından 4 hafta önce aşı yaptırılmalı.
  siklofosfamid– ilaç kullanım zamanı aşı yaptırıp 1 hafta sonra ilaç alınması önerilmekte.
  metotreksat – 1 hafta süreyle doz atlanması önerilmekte.
  
  ilaç zamanlamasında değişikliğe gerek duymadan ve ilaçların kesilmesini önermedikleri ilaç grupları;
  interlekün biyolojikleri (ıl-1, ıl-6, ıl-12, ıl-17, ıl-23, ıl-23), yüksek doz steroidler, anti tnf biyolojikleri (enbrel, humira vb), azatioprin (ımuran), mikofenolat (cellcept), glukokortikoidler (prednizon),sülfasalazin (salazopyrin),leflunomide (arava, reumil), hidroksiklorokin (plaquenil), intravenöz immünglobulin (ivig), siklofosfamid (cytoxan, endoxan), belimumab (benlysta), siklosporin, takrolimus,
  
  kılavuz özetle aşı olma konusunda uygulama öncesi ve sonrasıyla ilgili tavsiyelerde de bulunuyor ve özetle dedikleri şey sizin için hangi aşıya ulaşım varsa yaptırınız! aşı sonrası etkilenseniz dahi hafif yan etkilere rağmen 2. dozu mutlaka yaptırın. en sık rastlanan yan etkiler aşı yerinde ağrı, şişlik, yorgunluk, titreme, ateş, baş ağrısı gibi semptomlar görülebilir. birkaç gün içinde düzelmeleri beklenmektedir. aşı olduktan sorna da daha önceki pandemi dönemi yaşantımız gibi halk sağlığı kurallarına uyum, maske – mesafe- hijyen üçlüsüne dikkat eidlmesi şiddetle tavsiye edilmektedir.
  
  kaynak covıd-19-vaccine-clinical-guidance-rheumatic-diseases-summary
  kaynak acr announcements