saban

• tarım faaliyetlerinde kullanılan bir araç olarak sabanın icad edilmesinden evvel insanlar, toprağın yüzeyini odun parçaları ile deşerek ekilebilir hale getiriyorlardı. buna bağlı olarak ekim yapılan alan, kısa süre içinde besleyicilerden yoksun hale geliyor ve verimliliğini yitiriyordu. daha sonra geliştirilen saban adlı alet, toprağı daha derinden yarıyor ve bu da bitki köklerinin daha derinlere inebilerek, daha iyi beslenmesini sağlıyordu. sabanın tarımda kullanılmasıyla, hasatlar eskiye göre çok daha verimli hale gelmiştir. ekim kolaylaşmış ve ürün bollaşmış, böylece tarlada çalışılması gereken süreler nispeten kısalmış, insanlar tarımdan başka işlere, özellikle zanaata zaman ayırabilmişlerdir. daha da önemlisi, saban sayesinde topraklar uzun süre verimli kalabildiği için, ekim yapılan yerler sürekli yerleşim alanları haline gelmiş ve bu da kısmen göçebe nitelikli olan toplumsal hayatı sürekli yerleşik yapıya kavuşturmuştur. köyler ve kentler bir nevi saban sayesinde ortaya çıkmıştır. bilinen ilk saban m.ö. 3500 yılından kalmadır. m.ö. 500 yılında avrupalılar sabana demir bıçak takarak verimi daha da arttırmayı başarmışlardır.
  
  (bkz: bu toprağın sesi)