atçalı kel mehmet

• efelerin ün saldıgı zamanlarda, atça kasabasında yaşamış, devlete karşı ayaklanmış ve halkı koruyup gözetmiş, kanunsuz bir toplulugun başındaki kahraman olarak adlandırılan birey.
  
  zamanında çok ürkek ve korkak biri olarak anlatılan bu efe, bir gün köy^* kahvesinde otururken, köy^* ahalisinin ve kendisinin devlet tarafından sömürüldügünü ve yok yere acı çektirildigini düşünüp buna bir çare araken, üç köpeğe^* karşı bir köpegin kapışmasına şahit olur. uzun bir arbededen sonra üç köpek tarafından bir hayli yıpratılan küçük köpek, can havliyle kaçarken çıkmaz bir sokaga girer. kaçacak yeri yoktur. son nefeslerini alıyor olmasına ragmen sırtını duvara vererek bu üç köpege çılgın bir şekilde saldırır ve onarı kaçırmayı başarır. fakat takatı kalmayan köpek oracıkta yıgılıp kalır.
  
  bu hadiseye tanık olan atça'lı kel mehmet ise durumu devletin baskısına benzeterek ve bu olaydan ilham alarak, sırtını dağlara vermiş ve o günden ölümüne dek devlete karşı halkı savunmuştur.
  
  ölümünden sonra bahsi geçen kasabaya^* heykeli dikilen bu birey şu cümleleri ile atça halkının akıllarına kazınmıştır.
  
  su elin,
  çeşme elin,
  tekne atça'lı kel'in...