balkan savaşları

• hanry nivet'in "balkan haçlı seferinde avrupa siyaseti ve türklerin felaketi" isimli çalışmasıyla açıkça türk tarafını tutarak balkan halklarının yaptığı katliamlardan bahsettiği ve avrupalıların en kısa zamanda osmanlı lehine müdahelede bulunmasını istediği bir çalışması bulunuyor; serbest gazeteciler, savaşı en yakından izlerken uyarılarda bulunmayı ihmal etmemişler. ama niyetin yapılan insanlık suçlarını hedef almanın değil, politik arenadaki bir makyavelist adım olduğu aşikar, yol yine karın maksimizasyonuna çıkıyor; kitabın önsözünü yazan dr leon tiveriye, önsözünde gayet gerçekçi:
  
  "türkiye'de binlerce fransız yaşıyor. dilimiz onun her yanında yayılmış. sayısı çok fazla olan okullarımız orada her türlü kolaylığa ve ayrıcalıklara kavuşmuş olarak binlerce çocuğa eğitim vererek türk kavmi arasında fransız nüfuz ve terbiyesini yayıyor; orada yüzlerce 'laik' kuruluşları var. sinai ve ticari büyük girişimler, bankalar, şimendiferler, deniz şirketleri hep fransızların elindedir. türkler ise bir itiraz ve tehdit sesi çıkarmaksızın bizi yıllardan beri kendi çalışmalarımızı rahat rahat yapmaya bırakıyorlar.
  
  haris bulgarlar, mutaassıp sırplar, hileci ve ahlaksız yunanlar sonunda bizim bu suça katılmamız sayesinde çapulculuklarının meyvesini elde ettikleri zaman, acaba bize karşı yine aynı yumuşaklık vesaygıyla mı muamele edecekler? hayır. onlar bir kez bu yerlere sahip oldular mı, bizi derhal kapı dışarı edeceklerdir. işte bu da türkiye'nin paylaşılmasını, türklerin yok olmasını seyreden katolikler, sermayedarlar için layık bir ceza olacaktır."
  
  dr leon, önsözünde, nivet'in bu çalışmasıyla batı avrupalıların, kendi çıkarları açısından önemli olan bu bölge hakkında en azından bir nebze daha akılcı düşünmeye itileceğini umduğunu da eklemeden geçmiyor. görünüşe bakılırsa marx'ın şark meselesi üzerine new york tribune'deki yazılarında ("türkiye üzerine"), fransız ve ingiliz hükümetlerinin rusya'yı destekleyen tavırlarının, balkanlardaki rus ağırlığını artırarak döneminin en "gerici" yönetimi olan çarlık rusya'sını daha büyük bir tehdit haline getireceği öngörüsünü nivet'in biraz yakalayabildiği anlaşılıyor. sürprizler yüzyılı olan 20.yy sonrasında bu sözler de gayet trajikomik duruyor...