transiting exoplanet survey satellite

• kullandığı yöntem sayesinde ufuk açan bir araçtır bu. domingo yayınları'ndan çıkan uzaylılar kitabı vesilesiyle öğrenmiş oldum ben de. bazı bilgiler paylaşayım.
  
  öncelikle tess ne demek? tess, yani transiting exoplanet survey satellite: geçiş yapan ötegezegen araştırma uydusu. ötegezegen ne demek? güneş sistemi dışındaki gezegenler. teleskop, adından anlaşılabileceği üzere kendi yıldızlarının önünden geçen gezegenlerin, o geçiş anında tespit edilme ihtimali olan biyoimza gazlarını gözleyecek esas olarak.
  
  neden bunun için yıldızlarının önünden geçmelerini bekliyoruz? gezegenin atmosferi, yani üretilen gazlar, yıldız ışığının bazı dalga boylarını diğerlerinden daha çok emiyor. bu da, bu dalga boylarını özene bezene, teker teker incelersek hangi gazlar olduğunu çözebiliriz demek.
  
  tess, dört adet yüksek ölçekli kamerası sayesinde gökyüzünden 24 ile 90 derecelik bir şeridi gözleyebiliyor. tess ekibi bu görevde gökbilimcilerin inceleyebilmesi için yaklaşık 50 kayalık gezegenden oluşan bir liste hazırladı ve teleskop, esas olarak bunları inceleyecek. ancak bu gezegenlerin sadece küçük bir kısmı kendi yıldızlarının yaşanabilir bölgesinde (goldilocks) ve yaşam için ideal sıcaklığa sahip (aynı güneş sistemi'ndeki dünya gibi). işte tess, james webb uzay teleskobu'nun da yardımıyla bu az sayıdaki kıymetli gezegendeki gaz çıkışlarını gözlemliyor. bu yöntemle elle tutulur bir veri elde etmek maalesef oldukça şansa dayalı. çünkü gözlemlenen aday gezegenler gerçekten yaşam içerse bile atmosferlerinde birikecek ve ölçülebilecek kadar gaz üretmiyor olabilirler. bu arada yaşam deyince aklınıza koca kafalı yeşil uzaylılar gelmesin, mikrobik organizmalar bile sayıca çok olduğu zaman tespit edilebilir miktarda gaz üretebiliyorlar. mars'a gönderdiğimiz bazı uzay araçları mars'taki metan gazı değişimini sorguluyor örneğin.
  
  `kaynak:` aliens: the world's leading scientists on the search for extraterrestrial life / 2017