1992

• 1 ocak: araçlarda, sürücünün ve ön koltukta oturan yolcuların emniyet kemeri takma zorunluluğu yürürlüğe girdi.
  10 ocak: trt'de yayınlanan, mehmet ali birand'ın hazırladığı 32. gün programı yayından kaldırıldı.
  
  11 ocak: gazi üniversitesi tıp fakültesi öğretim üyesi prof. tahir hatipoğlu, prof. ihsan doğramacı'nın yeniden yök başkanı olmasını protesto etmek için kendi kitaplarını yaktı.
  
  16 ocak: hep kökenli shp milletvekilleri leyla zana ve hatip dicle, shp'den istifa ettiler.
  
  19 ocak: bestekar yesari asım arsoy öldü.
  
  20 ocak: disk genel başkanlığı'na kemal nebioğlu seçildi.
  
  25 ocak: istanbul'da galleria iş merkezi ve kapalıçarşı'ya bombalı saldırılar düzenlendi, 1 kişi öldü, 18 kişi yaralındı. saldırıları pkk üstlendi.
  
  1 şubat: şırnak'ın görmeç köyü'ne çığ düştü. jandarma komando bölüğü ve köy karlar altında kaldı. 91'i asker 151 kişi hayatını kaybetti.
  
  2 şubat: emlak bankası'nın bazı yöneticileri hakkında yolsuzluk yaptıkları iddiası ile iki ayrı soruşturma başlatıldı.
  
  6 şubat: istanbul dgm başsavcısı yaşar günaydın silahlı saldırı sonucu şehit edildi.
  
  9 şubat: istanbul fenerbahçe orduevi'ne bombalı saldırı düzenlendi, 4'ü asker 8 kişi yaralandı.
  
  17 şubat: anap ve rp, kadın ve aileden sorumlu devlet bakanı güler ileri hakkında yolsuzluk iddiaları için ayrı ayrı gensoru önergesi verdiler.
  
  18 şubat: bursa cumhuriyet başsavcısı nursal uçurum'un makam aracına dev-sol militanlarınca saldırı düzenlendi. başsavcı ağır yaralı olarak kurtulurken, makam şoförü ve koruma polisi hayatını kaybetti.
  
  20 şubat: istanbul ticaret odası'na bırakılan bombalı bir çantanın patlaması sonucu 1 kişi öldü, 16 kişi yaralandı. saldırıyı pkk üstlendi.
  
  -vergi affı ve askerlik süresini 12 aya indiren yasalar kabul edildi.
  
  22 şubat: yolsuzluk yaptığı iddiası ile hakkında gensoru verilen devlet bakanı güler ileri, görevinden istifa etti.
  
  25 şubat: ord. prof. hıfzı veldet velidedeoğlu öldü.
  
  26 şubat: tkpml/tikko terör örgütü üyesi 11 tutuklu, kayseri cezaevi'nden tünel kazarak firar ettiler.
  
  1 mart: istanbul şişhane'de bulunan neva şalom sinagogu'na bombalı saldırı düzenlendi. 1 kişi yaralandı, sinagog'da maddi hasar meydana geldi.
  
  3 mart: zonguldak kozlu'da bulunan incirharmanı maden ocağı'nda grizu patlaması meydana geldi. 1500'den fazla işçi toprak altında kaldı. 122 işçinin cesedi çıkarılırken, 150 işçinin hayatından ise ümit kesildi.
  
  4 mart: güler ileri'nin istifasıyla boşalan, kadın ve aileden sorumlu devlet bakanlığı'na türkan akyol getirildi.
  
  13 mart: erzincan'da 6.3 şiddetinde bir deprem meydana geldi. 498 kişi hayatını kaybederken, 100.000'e yakın kişi evsiz kaldı.
  
  17 mart: olağanüstü hal'in 4 ay daha uzatılması, shp'nin uzun süredir karşı çıkmasına rağmen tbmm'de shp'lilerinde oylarıyla kabul edildi.
  
  21 mart: nevruz kutlamaları türkiye'yi kana buladı. van, şırnak, cizre ve adana'da pkk militanları güvenlik güçleri ile çatışmaya girdiler. olaylarda 38 kişi öldü. van, şırnak ve cizre'de sokağa çıkma yasağı kondu.
  
  22 mart: şırnak cizre'de çıkan olaylarda 3 polis şehit oldu. mardin'in nusaybin ilçesi'nde çıkan olaylarda 10 kişi öldü, 20 kişi yaralandı. hakkari yüksekova'da çıkan çatışmada 5 kişi öldü. pkk militanları şırnak'a roketatarlarla saldırdılar, çatışmalar tüm yoğunluğu ile devam ediyor.
  
  23 mart: şırnak'ta pkk'lı teröristler ile dün çıkan çatışma 20 saat sonra bitirilebildi. şırnak valisi, halktan evlerindeki silahları teslim etmesini istedi. cizre'deki olaylarda ise, sabah gazetesi muhabiri izzet keser, güvenlik güçleri'nin kaza kurşunu neticesi hayatını kaybetti.
  
  24 mart: mit'e ait servis otobüsü istanbul zincirlikuyu mezarlığı önünde dev-sol militanlarınca tarandı. 2 mit mensubu şehit oldu, 9 kişi yaralandı.
  
  30 mart: cumhuriyet gazetesi konkordato istedi.
  
  31 mart: hep kökenli 14 milletvekili shp'den istifa etti.
  
  -anayasa mahkemesi, disk'in hazineye devredilen mal varlığının iade edilmesine karar verdi.
  
  6 nisan: karadeniz kıyılarında bulunan ve günlerdir kamuoyunun ilgi odağı olan beyaz balina, ruslar tarafından yakalanarak geri götürüldü.
  
  9 nisan: izmir bornova polis okulu servis otobüsü, dev-sol militanlarınca tarandı. 1 polis ile 1 öğretmen şehit oldu. olayın akabinde düzenlenen operasyonlarda, teröristlerden 1'i ölü 3'ü sağ olarak ele geçirildi.
  
  14 nisan: pkk ile girişilen çatışmalarda; şırnak'ta 1 teğmen, 6 er, elazığ'da 2 er, siirt'te 1 er olmak üzere 10 askerimiz şehit oldu.
  
  15 nisan: cumhurbaşkanı özal'a silahlı saldırı düzenleyen kartal demirağ, şartlı tahliyeden yararlanarak serbest bırakıldı.
  
  16 nisan: genelev patroniçesi matild manukyan'ın türkiye vergi rekortmeni olduğu açıklandı.
  
  17 nisan: istanbul'da dev-sol hücre evlerine düzenlenen operasyonlarda 6'sı kadın 11 kişi ölü, 6 kişi ise sağ olarak ele geçirildi.
  
  -mardin'in savur ilçesi'nde pkk ile güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada 5 er şehit olurken 37 terörist öldürüldü.
  
  18 nisan: istanbul gaziosmanpaşa'da bir polis otosu silahlı 4 terörist tarafından tarandı. olayda 1 polis ile 1 bekçi şehit oldu.
  
  23 nisan: abd'de bulunan cumhurbaşkanı özal'a 'prostat kanseri' teşhisi kondu.
  
  27 nisan: başbakan demirel, azerbaycan, kırgızistan, özbekistan, kazakistan, tacikistan ve türkmenistan'ı kapsayan orta asya cumhuriyetleri gezisine başladı.
  
  2 mayıs: istanbul emniyet müdürlüğü asayiş şube müdürlüğü'nde görevli polislere düzenlenen saldırıda 5 polis memuru şehit oldu, 1 komiser yardımcısı ağır yaralandı.
  
  8 mayıs: 'el turco' lakabıyla tanınan arjantin devlet başkanı carlos menem, resmi bir ziyaret için türkiye'ye geldi.
  
  9 mayıs: 1. futbol ligi şampiyonluğunu beşiktaş kazandı.
  
  16 mayıs: şırnak uludere'ye bağlı işıkveren ve taşdelen jandarma karakolları'na pkk militanlarınca baskın düzenlendi. çıkan çatışmalarda 29 asker şehit oldu, 36 teröristin ise öldürüldüğü bildirildi.
  
  17 mayıs: istanbul haliç'de bulunan tarihi galata köprüsü, köprü altındaki bir lokantada çıkan yangın yüzünden kullanılamaz hale geldi.
  
  23 mayıs: abd'nin houston şehrinde prostat ameliyatı olan cumhurbaşkanı özal, yurda döndü.
  
  7 haziran: 341 yerde mahalli seçimler yapıldı.
  
  dyp : 155 belediye başkanlığı kazandı (oy oranı %35.04)
  shp : 71 " " " " %23.10
  anap : 52 " " " " %18.51
  rp : 27 " " " " %14.98
  mçp : 14 " " " " % 3.86
  dsp : 1 " " " " % 2.39
  
  8 haziran: kuzey irak'ta bulunan kürdistan yurtseverler birliği (kyb) lideri celal talabani, hükümet yetkilileri ile görüşmek üzere türkiye'ye geldi.
  
  11 haziran: tatvan'da bir minübüsü durduran pkk'lılar 15 yolcuyu katlettiler.
  
  12 haziran: sabah gazetesi, diğer basın kuruluşlarının tepkisine rağmen, kurban bayramı'nın ikinci, üçüncü ve dördüncü günü gazete yayınlayarak, yıllardır gelenek haline gelen, bayramların ilk günü haricinde gazete yayınlamama ilkesini, bozdu.
  
  14 haziran: türkiye'nin ilk aids hastası olan murtaza elgin (murti) öldü.
  
  15 haziran: avrupa double trap atıcılık şampiyonası'nda türkiye takım halinde şampiyon olurken, alp kızılsu dünya rekoru kırarak avrupa şampiyonu oldu.
  
  17 haziran: haliç'te yapılan yeni galata köprüsü törenle hizmete açıldı.
  
  18 haziran: maddi imkanları az olan vatandaşların sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanmalarını öngören 'yeşil kart' yasası tbmm'de kabul edildi.
  
  19 haziran: 12 eylül askeri yönetimince kapatılan siyasi partilerin tekrar açılmasına olanak tanıyan yasa tbmm'de kabul edildi.
  
  -yunanistan başbakanı konstantin mitçotakis istanbul'a geldi.
  
  20 haziran: uzun süredir kamuoyunda büyük tartışmalara neden olan, istanbul gümüşsuyu'nda yapımı devam eden park otel'i inşaatının durdurulması ve son 7 katının yıkılması kararı bayındırlık ve iskan bakanlığı'nca onaylandı.
  
  24 haziran: anap istanbul il başkanlığı ve mkyk üyeliğine seçilerek, anap içinde büyük huzursuzluklara neden olan, cumhurbaşkanı turgut özal'ın eşi semra özal, her iki görevindende istifa etti.
  
  26 haziran: diyarbakır'ın silvan ilçesi'ne bağlı yolaç köyü'nü basan pkk militanları, camii'den çıkardıkları 10 kişiyi kurşuna dizdiler.
  
  -kaçak mercedes olayıyla ilgili olarak yargılanan futbolcu tanju çolak hakkında gıyabi tutuklama kararı verildi.
  
  -tbmm, çekiç güç'ün görev süresini 6 ay daha uzattı.
  
  30 haziran: bitlis'in hizan ilçesi'nde 2 minibüsü durduran pkk militanları, 10 yolcuyu katlettiler.
  
  4 temmuz: 10'un üzerinde emekli general ve subay'ın, askeri danışman olarak azerbaycan'a gittiği öğrenildi.
  
  7 temmuz: eski ülkü ocakları derneği başkanı muhsin yazıcıoğlu, 5 milletvekili ile birlikte mçp'den istifa etti.
  
  10 temmuz: anayasa mahkemesi, sosyalist parti'nin kapatılmasına karar verdi.
  
  13 temmuz: prof. ihsan doğramacı, yök başkanlığı'ndan istifa etti. 19 mayıs üniversitesi rektörü prof. mehmet sağlam yök başkanı oldu.
  
  22 temmuz: tiyatro ve sinema oyuncusu toto karaca öldü.
  
  24 temmuz: dev-sol militanları, istanbul emniyet müdürlüğü'nün cağaloğlu'ndaki binasına roketatarla saldırı düzenledi, olayda ölen veya yaralanan olmadı.
  
  26 temmuz: işçi partisi (ip) genel başkanlığı'na doğu perinçek seçildi.
  
  28 temmuz: naim süleymanoğlu, barcelona olimpiyatları'nda, altın madalya kazandı.
  
  29 temmuz: kıbrıs barış harekatı'nda deniz kuvvetleri komutanı ve eski chp milletvekili olan emekli oramiral kemal kayacan, istanbul'da dev-sol'un silahlı devrim birlikleri'ne mensup militanlarınca şehit edildi.
  
  -savaş buldan'a ait etiler'deki bir eve sabaha karşı baskın düzenleyen polis, diyarbakır bağımsız milletvekili leyla zana, eşi mehdi zana, kardeşi ali ihsan dağlı, yeğeni alican buldan ile ev sahibi savaş buldan'ı gözaltına aldı.
  
  3 ağustos: 1.000 liralık banknotlar tedavülden kaldırıldı.
  
  6 ağustos: ilkokullarda disiplin cezası uygulaması kaldırıldı.
  
  9 ağustos: şanlıurfa ceylanpınar hep ilçe sekreteri ve özgür gündem gazetesi yazarı hüseyin deniz, uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
  
  10 ağustos: kars'a bağlı ardahan ve iğdır il yapıldı. böylelikle il sayısı 76'ya yükseldi.
  
  11 ağustos: pkk'lı teröristler, siirt eruh'a bağlı dikboğaz köyü jandarma karakolu'na roketatarlarla saldırdılar. saldırıda 6 er şehit oldu, 9 er ise yaralandı.
  
  13 ağustos: dev-sol'un, ankara maltepe ve küçükesat'ta bulunan hücre evlerine polis tarafından baskın düzenlendi. 2'si kadın 5 militan ölü olarak ele geçirilirken 1'i yaralı 4 militan ise sağ olarak yakalandı.
  
  15 ağustos: hürriyet gazetesi'nin ikitelli tesislerine tem otoyolundan ateş açıldı. can kaybı yok.
  
  17 ağustos: diyarbakır lice ve şanlıurfa suruç'ta, pkk teröristlerinin saldırısı sonucu 8 er şehit oldu.
  
  19 ağustos: pkk'lı yaklaşık 300 terörist şırnak'a saldırdı. şehri ablukaya alan teröristler önce trafoyu havaya uçurarak şehrin elektriğini kestiler. roketatar ve havan topları ile tugay, emniyet müdürlüğü, jandarma ve valiliğe ateş açtılar. sabaha kadar süren çatışmalarda 3 er ve 1 polis şehit oldu. sabah 6'dan itibaren sokağa çıkma yasağı kondu.
  
  25 ağustos: tiyatro ve sinema sanatçısı nisa serezli öldü.
  
  30 ağustos: iran'dan türkiye'ye giren yaklaşık 300 pkk'lı terörist, alan sınır karakolu'na saldırdı. ağır silahlarla saldırıya geçen teröristlere karşı askerlerimiz karakolu kahramanca savundular. çevre illerden gelen takviye birlikler sayesinde teröristler püskürtüldü. 4 gün 13 saat (109 saat) süren çatışma sonucunda 10 er şehit oldu, 43 terörist öldürüldü.
  
  -zafer bayramı töreni öncesinde istanbul vatan caddesi'ndeki şeref tribününün altında saatli bir bomba bulundu. tahrip gücü yüksek olduğu belirtilen bomba uzman ekiplerce etkisiz hale getirildi.
  
  4 eylül: anap milletvekili ergun özdemir partisinden istifa etti.
  
  6 eylül: sinema oyuncusu cevat kurtuluş öldü.
  
  -pkk teröristlerince, istanbul etiler'de 2 eğlence merkezi ile acıbadem'de ki bir galeri bombalandı. olaylarda ölen olmadı.
  
  9 eylül: chp tekrar açıldı. shp'den ayrılan antalya milletvekili deniz baykal genel başkanlığa seçildi.
  
  -dsp bartın milletvekili hasan akyol partisinden istifa etti.
  
  10 eylül: ağrı'nın habur ilçesi kırsalında pkk militanları ile çatışmaya giren güvenlik güçleri, 2 güne yakın süren çatışmalar sonunda 4'ü kadın 22 teröristi ölü olarak ele geçirdiler.
  
  11 eylül: batman'ın sason ilçesi'nde ki tpao ile mobil petrol tesisleri'ne saldıran pkk'lılar, 3 mühendisi öldürüp, 5 işçiyi yaraladıktan sonra, 3 dolum tankı ile 1 petrol kulesini ateşe verdiler.
  
  13 eylül: hakkari şemdinli'ye bağlı aktütün jandarma karakolu'na baskın düzenleyen pkk teröristleri ile çıkan çatışmada 1 astsubay, 8 er ve 2 korucu şehit oldu, 30 terörist öldürüldü.
  
  14 eylül: dsp edirne milletvekili hasan basri eler ve istanbul milletvekili nami çağan, partilerinden istifa ettiler.
  
  15 eylül: dolar, tahtakale'de 7.600 lirayı gördü.
  
  16 eylül: shp'li 12 milletvekili; veli aksoy, fuat çay, faik altun, ali dinçer, istemihan talay, ibrahim özdiş, uluç gürkan, coşkun gökalp, mustafa doğan, haydar oymak, zeki naci tarhan ve atilla hun partilerinden istifa ederek chp'ye geçtiler.
  
  19 eylül: halkın emek partisi'nin (hep) 2. olağanüstü kongresi'nde genel başkanlığa ahmet türk seçildi.
  
  20 eylül: pkk yanlısı yayın yapan özgür gündem gazetesi'nin köşe yazarı musa anter, diyarbakır'da silahlı bir saldırı sonucu hayatını kaybetti.
  
  -futbol federasyonu başkanlığı'na yeniden şenes erzik seçildi.
  
  -ankara dgm, hep'in kongresi ile ilgili olarak soruşturma başlattı.
  
  21 eylül: shp istanbul milletvekili algan hacaloğlu, partisinden istifa etti.
  
  27 eylül: pkk teröristleri, bitlis mutki kırsalında 10 askeri şehit etti.
  
  28 eylül: edirne'nin tarihi alipaşa çarşısı, çıkan yangın yüzünden kullanılamaz hale geldi.
  
  29 eylül: pkk'lı teröristler, hakkari şemdinli'ye bağlı derecik sınır karakolu'na baskın düzenlediler. karakol'dan yapılan yardım çağrısı üzerine, yardıma gelen cobra helikopterleri ve savaş uçakları teröristlere karşılık verdi. çatışmada, 2 astsubay ve 21 er şehit olurken 53 terörist ölü olarak ele geçirildi.
  
  1 ekim: bitlis'in cevizdalı köyü'nü basan pkk'lılar, 30 kişiyi katlettiler, evleri ateşe verdiler.
  
  11 ekim: istanbul barosu başkanlığı'na turgut kazan yeniden seçildi.
  
  14 ekim: istanbul metrosu'nun ikinci aşaması olan şişli-4.levent bölümünün temeli atıldı.
  
  16 ekim: türk silahlı kuvvetleri, irak sınırını geçerek kuzey irak'ta bulunan haftanin bölgesinde sonbahar harekatına başladı. savaş uçakları tarafından önceden belirlenen hedeflere yapılan nokta atışından sonra kara birlikleride yaklaşık 10 km. lik bir alanda harekata başladı.
  
  19 ekim: genelkurmay başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, hava ve kara kuvvetleri'nin ortaklaşa düzenledikleri operasyonda 600 teröristin öldürüldüğü, özellikle hakurk kampı civarında şiddetli çatışmaların sürdüğü belirtildi.
  
  20 ekim: dyp ve shp, 'turgut özal'ı cumhurbaşkanlığı'ndan indirmek için' gerekli anayasa değişikliği konusunda anlaştıklarını açıkladılar.
  
  -bingöl solhan yakınlarında bir yolcu otobüsünü durduran pkk'lı teröristler, 19 yolcuyu kurşuna dizerek öldürdüler, 6 yolcu ise yaralı olarak kurtuldu.
  
  24 ekim: kuzey irak'ta imha operasyonuna devam eden türk silahlı kuvvetleri, pkk'nın en önemli kamplarından birisi olan hakurk kampı'na girdiler. pkk'lıların güneye doğru kaçtıkları belirtildi.
  
  26 ekim: bm genel sekreterliği'nden yapılan bir açıklamada, rum yönetimi lideri yorgo vasiliu'dan 'kıbrıs cumhurbaşkanı' olarak söz etmesi, türkiye'de ve kktc'de tepki ile karşılandı. kktc cumhurbaşkanı rauf denktaş, düzeltme yapılmaması üzerine bm genel sekreteri butros gali ile olan görüşmesine gitmedi.
  
  27 ekim: kıbrıs krizi, birleşmiş milletler'in, bir daha böyle bir şey olmıyacağına dair güvence vermesi üzerine giderildi.
  
  4 kasım: 5.000 liralık madeni paralar tedavüle çıktı. istanbul'da ekmek 2.000 lira.
  
  5 kasım: genelkurmay başkanlığı, kuzey irak'ta yapılan operasyonun tamamlandığını, operasyonda 1.800 teröristin öldürüldüğünü ve lojistik imkanlarının imha edildiğini, operasyon esnasında 23 askerin şehit olduğunu, 96 askerin ise yaralandığını bildirdi.
  
  10 kasım: diyarbakır'ın hani ilçesi'ne roketatar ve havan topları ile saldıran yaklaşık 200 kişilik pkk grubu, 1 astsubay ve 2 polis'i şehit ettiler, çatışmalar esnasında 9 vatandaşda hayatını kaybetti.
  
  17 kasım: istanbul'da, dev-sol teröristleri bir ekip otosunu pusuya düşürdüler. ekip otosunda bulunan 4 polis memuru şehit oldu.
  
  23 kasım: hasan celal güzel'in başkanlığında 'yeniden doğuş partisi' kuruldu.
  
  24 kasım: ispanya'da yapılan dünya karate şampiyonası'nda 80 kiloda mücadele eden veysel bugün dünya şampiyonu oldu.
  
  30 kasım: anap 2. olağanüstü kongresi'nde mesut yılmaz, özal'ın desteklediği mehmet keçeciler'e karşı tekrar genel başkan seçildi.
  
  1 aralık: kongre'yi kaybeden mehmet keçeciler ile birlikte 15 milletvekili; fevzi işbaşaran, halil şıvgın, leyla yeniay köseoğlu, engin güner, yıldırım akbulut, ibrahim özdemir, ercüment konukman, naci ekşi, yusuf bozkurt özal, osman ceylan, gaffar yakın, hüsnü doğan, hüseyin aksoy, tunca toskay ve esat canan anap'tan istifa ettiler.
  
  2 aralık: 54 anap'lı daha partiden istifa etti.
  
  7 aralık: antalya'da bir polis otobüsünü düzenlenen silahlı saldırıda 1 komiser ile 3 polis memuru şehit oldu, 25 polis memuru ise yaralandı.
  
  8 aralık: hükümet'in, somali ve bosna-hersek'te 'umut operasyonu' adı altında görev yapacak olan bm emrindeki güvenlik kuvvetleri'ne asker verme önerisi tbmm'de kabul edildi.
  
  13 aralık: türk-iş genel başkanlığı'na bayram meral seçildi.
  
  19 aralık: somali'de görev yapacak olan türk birliği hareket etti.
  
  -ap'nin 12 yıl aradan sonra yapılan 10. büyük kongresi'nde, partinin dyp'ye katılmasına karar verildi.
  
  22 aralık: kaçak mercedes davasında yargılanan futbolcu tanju çolak, 9 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.
  
  27 aralık: haldun simavi'ye ait sarayburnu isimli yolcu gemisi, kuruçeşme açıklarında bombalanarak batırıldı. olayda 1 kişi öldü. sabotajı, halkın kurtuluş güçleri ve dev-sol ayrı ayrı üstlendi.
  
  30 aralık: başrollerini sheron stone ve michael douglas'ın oynadıkları temel içgüdü filminin gösterimi, 'muzır' olduğu gerekçesiyle yasaklandı.
  
  (http://www.geocities.com/almanakturkiye/1992.htm adresinden alınmıştır.)