çakmak hattı

• "ya ne yapılacağıdı" diye düşündürendir.
  
  fevzi çakmak paşa'yı gömmeden önce bir araştırılmalı.
  kendisi osmanlı'nın son genel kurmay başkanıdır, döneminin en parlak askerlerindendir.
  ayrıca sakarya ve büyük taarruz'un planlamasını yapan generaldir.
  
  mesleki kalitesi ve siyasete bulaşmamış olması (sebepleri ayrı konu) nedeniyle de askerlik hayatı bitene kadar tc'nin "değişmez" genel kurmay başkanıdır.
  
  yetiştiği yılların askeri teknoloji anlayışı gereğince de (mesela fransa'nın majino hattı gibi) klasik savunma biçimini uygulamıştır. (80 sene sonra ekşi sözlükteki ergen stratejistler tarafından eleştirilebileceğini düşünememiş herhalde).
  
  1930'lar türkiyesi, yerine kurulduğu yıkılma durumundaki osmanlı'dan bile daha zayıf ve kaynakları kıt bir ülkeydi (nedenleri çok uzun tartışma gerektirir), teknik askeri malzeme yok mesabesindeydi, neferlerin ellerine yeterince sağlam/çalışabilir piyade tüfeği bile verebilecek durumda değildi.
  o da elindeki tek "bol" malzemeyi, yani "gariban anadolu çocuğu"nu kullanarak bir nevi insan duvarı yapmak zorundaydı.
  
  eleştirmeden önce içinde bulunulan durumun şartlarını düşünelim.