ikinci dünya savaşı

• bir sovyet askerinin ikinci dünya savaşı günlükleri
  
  ilk bölümünü tercüme ettiğim günlüklerin ikinci kısmına ancak vakit ayırabildim. konuyu bilmeyenler şuradan başlayabilirler. (bkz: #117031916) o arada dünyada neler oldu. çin virüsü patladı, kazakistan'da kan gövdeyi götürdü, ruslar ukrayna'ya girdi ve yine milyonlarca insan sebepsiz yere can verdi, vermeye devam ediyor. savaşın çetin günlerinin anlatıldığı bu bölümde son günlerde kulaklarınızın aşina olduğu donbas, harkov gibi bir çok bölgede yaşananlar tarihin bir tekerrürden ibaret olduğunu ıspatlar nitelikte.
  
  geçen süreçte mesaj atan onlarca yazara sabırları ve gösterdikleri ilgi için teşekkür ederim. kayırjan dedenin torunları da gösterilen ilgiye minnettar, ata yurttan hepinize selamları var. üçüncü bölümü de çok kısa sürede ekleyerek seriyi tamamlayacağım.
  
  bu bölüme bir de harita ekledim. son bölüme de çizdiği rotanın tam halini ekleyeceğim. böylece güzergahı rahatça görebileceksiniz. savaşın yayıldığı alanın büyüklüğünü idrak etmek için de açıklayıcı olacağını düşündüm.
  
  birinci bölüm haritası: görsel 1, görsel 2
  
  ikinci bölüm haritası: görsel 1, görsel 2
  
  şuraya da günlükten bir kaç sayfanın fotoğrafını koyayım.
  görsel
  görsel
  görsel
  görsel
  
  günlükte bazı bölümlerde çok kısa notlar, anlık karalamalar mevcut. tahmin edersiniz ki roman şeklinde değil bizzat nefes alabildiği kısa aralarda yazdığı için kopuk gelebilecek paragraflar var. ben olabildiğince bazılarını diğerlerine eklemleyerek ve açıklamalar yazarak toparlamaya çalıştım. anlayamadığınız kısımlar olursa mesaj atmaktan çekinmeyin.
  
  ikinci bölüm - savaşın göbeğinde
  
  1942 yılbaşı günü almanlar üzerimize gelerek birliklerimizi yarmayı başardılar. biz bir çiftlikteydik. askerler arasında birden panik başladı. bazıları kaçmaya çalıştı. bizim için pek hayırlı bir yılbaşı olmamıştı.
  
  nisan ayında voronej üretimi 4 adet zenit uçaksavarı teslim aldık. bizim hiç kullanmadığımız bir silah olduğu için çok zorlandık. her şeyi tekrar baştan tatbik ve test ederek kullanmayı öğrendik. sonrasında bizi trenle harkov şehrine yakın bir yere getirdiler. herkes bir araya geldikten sonra bizi ön cepheye gönderdiler. kuzeyde donetsk nehrinin bir yakasında almanlar diğer tarafında ise biz vardık. yanımızda köy milisleri vardı. bize ise tecrübeliler birliği diyorlardı. bir miktar ilerlemeyi başarmıştık. almanlar kontrollü şekilde geri çekildi fakat bir hafta olmadan mühimmatımız azaldı ve ilerlemeyi durdurmak zorunda kaldık. sonrasında eldeki bütün mühimmat ile defansa çekildik. uçak vurmamız gerekirken tank karşısına dahi çıktık. kış ortası olduğu için soğuktan çok etkilendik. alman uçakları ise sığırcık sürüleri gibi sürekli üzerimizde uçuyordu.
  
  26.04.1942 günü bizi harkov’dan geri çektiler. tren ile voronezh’e gönderileceğimiz söylendi fakat yol ortasında başka bir emir geldi ve stalingrad’a yönlendirildik. trenden iner inmez ön cepheye sürüldük. elets şehrine doğru ilerlerdik ve bize doğru gelen almanları durdurmayı başardık. devamındaki üç ay boyunca burada savunma hattı kurarak savaştık. bu süreçte uçaksavar birliğimiz bir alman gözcü uçağını kuyruktan vurarak düşürdü. kumandan bir ateş subayını madalya ile ödüllendirdi.
  
  ekim ayının başında hepimiz muhafız (gvardeyiskiy) birliği nişanı aldık. ayın ortasına doğru bizi saratov oblastının (eyaletinin) atkhar şehirine gönderdiler. gelir gelmez bizim 100 kişiden oluşan birliğimizi tugaya dahil ederek 1. lenin mekanize kolordusuna dahil edileceğimizi bildirdiler. tugayımız; 3 mekanize birlik, 4 kara alayı, 16 topçu alayı, 5 tank alayı, 1 zenit uçaksavar topçu birliğinden oluşuyordu. özellikle bir araya getirildiğimiz bu şehirde tugaya eklemeler yola çıkana kadar devam etti.
  
  7 kasımdan sonra trenle rubinsk şehrine geldik. burada yüzlerce askeri techizat vardı. bizimle birlikte gelen tankçılar burada tanklarına kavuştular. herkes donatıldıktan sonra don nehri üzerinden geçerek astakhov çiftliğinin yakınlarında diğer birlikleri bekledik. 16 aralık günü tümgeneral ivan russiyanov taaruz emri verdi. alman savunmasını yıkıp onlar kaçana kadar taaruzun durmayacağını belirtti. üç gün sonra 19 aralıkta almanların direnişini kırdık ve geri çekilmeye zorladık.
  
  astakhov köyünde kolorduyu alman uçaklarından korurken, sabahın erken saatlerinde 17 alman uçağı belirdi ve bataryayı bombaladılar. saldırıda 2 kişi öldü, 3 kişi yaralandı. topçu arkadaşım, kinash'a cesaretinden dolayı 2. derece vatanseverlik savaşı nişanı verildi.
  
  --- kısa açıklama notu ---
  
  vatanseverlik savaşı olarak kısalttığım tanım aslında rusça "velikaya oteçestvennaya voyna" yani büyük vatanseverlik savaşıdır. rusya ve diğer eski sscb ülkelerinde hala böyle kullanılır. 2. dünya savaşı sırasında anavatan topraklarını savundukları savaşı sovyetler böyle adlandırmıştır lakin bu isim doğu cephesi dışındaki alanları kapsamaz.
  
  --- kısa açıklama notu ---
  
  kış tahmin ettiğimizin ötesinde soğuk geçiyordu. bozkırlarda ilerlerken sığınacak bir yer bulamadığımız için bir çok gece açık alanlarda uyuduk. soğuktan ölenler, ayak parmakları düşenler oldu. her yanımızı ısıran soğuk ve kıt kaynaklar yüzünden çok zor günler geçirdik.
  
  26 aralık günü almanları geri çekilmeye zorlamaya devam ederken morozov şehrine 30 km kala çok sayıda alman uçağı birliklerimize bomba yağdırmaya başladı. bugün 17 asker, 3 top ve 3 askeri araç kaybettik. ağır bombardımana rağmen biz karşılık vermeye devam ederek bir kaç uçak düşürmeyi başardık. yanı başımızda patlayan bombalar, savaş çığlıkları ve feryatlar artık kulağımızı tırmalamıyordu fakat ölüm korkusu hepsinden baskın çıkıyordu. fiziksel olmasa bile psikolojik olarak çok zorlanıyorduk. bir çoğumuz çıldırmanın eşiğine gelmiştik.
  
  üç gün sonra tekrar savaşa devam ettik. benim uçaksavar ekibim bir uçak düşürdü. komutan bizi madalya ile ödüllendirdi. 1943 yılının ocak ayında bizi voroshilov kasabası yakınlarındaki cepheye gönderdiler. gün boyu ilerleyerek tam başka bir birliğe yaklaştığımızda alman keşif uçakları yolumuzu kesti. bizim batarya hızlıca kurularak iki uçağı vurmayı başardı. bu yüzden beni “za otvagu” yani cesaret madalyası ile ödüllendirdiler.
  
  1943 yılı şubat ayının sonlarına doğru bizim birliğin kumandanı olarak atandım. mart sonuna doğru bazı birlikleri cepheden alıp, svatovo bölgesindeki preobrazhenskaya’da dinlenmeye çektiler. bizim taburu ise yeni kurulan tümene katılmamız için 1. tugaya dahil ederek chuguevka’da cepheye tekrar sürdüler. burada almanları durdurduk ve kuzey donetsk’i geçmelerine izin vermedik.
  
  27 nisan'da emir üzerine preobrazhenskaya köyüne geri döndük ve chuguevka'da 2 uçak düşürdük. yaz başında almanlar (5 haziran) kursk'a saldırdı. ardından 14 haziran'da kolordumuz cepheye yürüdü. 17 haziran günü kuzey donetsk’de almanları iki saat boyunca topçu ateşine tuttuktan sonra almanların takviye hattını kesmeyi başardık. 6-7 saat içinde geçici bir köprü kurarak araçlar ve tankların geçebileceği bir köprü kurduk. bugün bir bataryayı kaybettik. uçaklar teker teker fakat nizami şekilde geliyordu. gün boyu ardı arkası kesilmeden beşer dakika arayla gelerek bombalamaya devam ettiler. yemek için dahi vakit bulamadık.
  
  atağa kalkan tanklarımızı alman uçaklarından korumamız için emir verildi. iki gün içinde benim birliğim dört uçak düşürmeyi başardı. bugün bir topumuzu ve dört askerimizi kaybettik. beş arkadaşımız ise yaralandı. bataryamız 4 uçağı düşürdüğü için “ı. derece vatanseverlik savaşı nişanı” ile ödüllendirildim. sonra donbas'a geçtik. kolordumuz stalin'den şükran mektubu aldı.
  
  hızlıca almanların arkasına geçerek birliklerini bölmeyi başardık (arada böyle tarihsiz ve detaysız hızlıca alınmış notlar var. muhtemelen savaşın şiddetinden ötürü her zaman uzun notlar almaya vakti olmamış)
  
  rossoshi köyünde kaçan birçok alman tankı ve piyadesiyle karşılaştık. bizi görür görmez ateş etmeye başladılar. ateşle birlikte alay düzeni bozarak çevreye dağıldı. benim birliğimden iki asker öldü iki tanesi ise ağır yaralandı. aracımıza ağır makineli tüfek mermileri isabet etti. bazı kurşunlar benzin deposunu vurduğunda yanmaya başladık. şoför ve ben araçtan atlayarak kurtulduk. kurşunların bize nasıl isabet etmediğini, neden ölmediğimizi, hatta nasıl kurtulduğumuzu hatırlamıyorum. belki de biraz geride kaldığımız için şanslıydık.
  
  sağ kalan bataryaları bir araya toplayarak tekrar cepheye sürdüler. ön cephede bir kaç gün kaldıktan sonra almanlardan kurtarmamız için birliklerimizi zaporozhye şehrine gönderdiler. burada da şiddetli muharebeler devam ediyordu.
  
  21 eylül 1943 günü almanlar yaklaşık 200 tankın eşlik ettiği bir orduyu üzerimize sürdüler. bugün bizim batarya da piyade desteği ile ön cephede yer alıyordu. henüz savaş yeni başlamıştı ki piyadeler yoğun ateş altında dayanamayıp geri çekilmeye başladılar. emir erim topları alandan çekmek için araca bindiğinde iki tank tarafından arka arkaya vuruldu. oracıkta can verdi. savaş meydanı kan gölüne dönmüştü. bastığımız her yer askerlerin cesetleri veya kopan parçalarıyla doluydu. topları o an kurtaramadık. aklımızı başımıza toplayıp tekrar taaruza geçtiğimiz kısa anlarda ise sırayla 4 topu ve 1 aracı kurtarmayı başardım. bu sebeple “askeri liyakat” madalyası ile ödüllendirildim. çok zor bir gün oldu, çok fazla kayıp verdik fakat savaşı kazandık.
  
  çok sürmeden zaporozhye şehrini almanlardan temizledik. sonrasında kolordumuz pavlograd şehrini kurtarmak için görevlendirildi. birkaç gün sonra cepheye ulaştık. dinlenmemize izin vermeden ön cepheye sürüldük. almanlar çok sayıda tank ve uçak desteğiyle bizi sıkıştırdılar. petrovo ve soldatskaya adlı iki köye konuşlanarak savunmaya geçtik. zorlu fakat başarılı bir savunma ile almanları geri püskürtmeyi başardık. sonrasında bizi poltava’ya transfer ettiler. 20 kasım günü poltava’ya vardık. sonraki süreçte dinlenme şansımız oldu. kışın ağır günlerini burada yenilenmiş savaş eğitimleri alarak geçirdik. yaz başlarken kolorduya yeni teçhizatlar gelmeye başladı. çok ilginçtir ki hepsi amerikan yapımıydı.
  
  ikinci bölüm - savaşın göbeğinde
  
  ilk bölüme çok uzun eleştirileri geldiği için ikinci kısmı biraz kısa tuttum. finalde tabi ki biraz daha uzun olacak fakat bir solukta okuyacağınızdan eminim zira savaşın değişen seyri ile günlükte çok farklı konulara değiniliyor. yakında final bölümü ile görüşmek üzere.
  
  not: slava ukraini