ingiliz muhipleri cemiyeti

• genel algıda, ya da daha doğrusu resmi ideolojide genellikle "zarar" lı olarak nitelendirilen bir cemiyet. sanki kasıtlı olarak ülkeye kast ediyorlarmış gibi bir imaj yaratılmaya çalışılmakta. ancak unutulmaması gereken bir şey varsa o da bu cemiyet ve bunun gibi cemiyetlerin beslendiği koşullara dikkat etmektir. 19. yüzyıl boyunca dış politikasını ve içerdeki sorunlarını dönemin güçlü ülkelerinin aralarındaki karşılıklı çıkar çatışmalarından faydalanarak ustalıklı bir şekilde ömrü sona eren bir imparatorluğun varlığını en az bir yüzyıl uzatmayı başarabilmiş bir osmanlı hanedanından ve bürokrasisinden bahsetmek bu koşulların başında gelir. hanedanın ve imparatorluğun devamlılığını sağlamanın temel amaç olduğu bu politikadan beslenen düşünce yapısı, elbette ki geçmiş dönemde yapılmaya çalışılan büyük güçler arasındaki güç dengelerini gözetmeyerek iktidardaki ittihadcıların, alman yanlısı politikasıyla girilen birinci dünya savaşının getirdiği büyük yıkımdan korunmanın çarelerini aramaktaydılar. ve bunlardan önemli bir kısmı zaten geçmişte de varolan ingilizlere dayanarak gerçekleştirmeye çalışılan imparatorluğun toprak bütünlüğünü koruma telaşıyla böyle bir cemiyet altında faaliyetlerini sürdürmüştür. burdan bu cemiyet iyidir, hoştur, güzeldir çıkarsaması yapılmasın. sadece böyle bir dernek kurmaya yönelten anlayışın 19. yüzyılda osmanlı imparatorluğunun ömrünü uzatan bir politikanın devamı olduğudur anlatılmak istenen. nitekim yine bu "imparatorluğun en uzun yüzyıl" ında bab-ı ali içerisindeki bürokratların önemli bir kısmı büyük güçlerden birine yanaşırdı. örneğin mustafa reşit paşa için ingilizci derlerdi, ya da ali paşa fransızcı oluyordu, abdülaziz'in sadrazamlığını yapan nedim paşa ise ruslara yakınlığından dolayı diplomasi çevrelerinde nedimof olarak bilinmekteydi. işte ingiliz muhipleri böyle bir algı dünyasından ortaya çıkmıştır denilebilir.