takip motoru

• bildiğiniz üzere dünya, kendi ekseni etrafında döner.
  eh, bildiğiniz üzere dünya'nın dönme ekseni kutup yıldızı'nı gösterir. bu yüzden yıldızlar, doğar ve batar.
  o yüzden yerde duran bir teleskop -kutup yıldızı hariç- herhangi bir gökcismine çevrildiğinde, bir süre sonra cismin (yıldız, gezegen, nebula, ay, güneş vs vs) görüntüden kayacağı rahatlıkla anlaşılabilir.
  bunun yegane sebebi, dünya'nın dönmesidir.
  
  madem bunun sorumlusu dünya'nın dönmesi, teleskoptan bakınca gökcisminin bu "kaymasını" engellemek için de dünya'nın dönme yönünün tersine, aynı hızda döndürsek teleskobu, sorun ortadan kalkmaz mı? kalkar. işte bu teleskobu döndürme işini yapan alete astronomlar takip motoru der.
  
  eğer bir teleskop edinirseniz, genellikle takip motoru beraberinde gelir. (toys'r'us'tan falan almamışsanız.)
  
  takip motorları genelde step motorlardan oluşur. kundağına göre, bir teleskopta bir veya iki tane kullanılır. kundaklarla ilgili daha fazla detay için (bkz: yeni başlayanlar için teleskop/#14422213)
  
  tek motorlu olanlarda, teleskobu bulunduğunuz enleme göre eğmeniz gerekir. böylece dönme ekseniniz kutup yıldızından geçer. (not : dünyanın dönme ekseni tam olarak kutup noktasından geçmez! (bkz: kutup yıldızı/#16020187) gerçek kutba ne kadar yakın ayarlarsanız, o kadar iyi olur. özellikle gökyüzü fotoğrafçılığı için.) dönme ekseni doğru ayarlandığında, tek motor, teleskobu sağ açıklık ekseninde döndürür, konu kapanır. kimi kundaklarda bu ayarı kolay yapmak için "kutup ayarı dürbünü" vardır. bunlardan bakıp, içindeki noktaları küçük ayı takımyıldızıyla eşleştirince yaklaşık kutup ayarı yapılmış olur.
  
  çift motorlu olanlardan biri dikaçıklık ekseninde, diğeri sağ açıklık ekseninde teleskobu döndürür. bunlar genellikle yeni nesil kumandalı teleskoplarda olur. ya bulunduğunuz yerin koordinatlarını girersiniz, ya gps vardır üstünde bu değerleri kendi alır, ya da gökyüzünde birkaç yıldıza çevirip "bak bu deneb, bu altair, bu da antares. hadi kutup noktasını kendin öğren" dersiniz; o ya bu işi becerir ya da çuvallar.