divanyolu

• divan ekseni uzantısı olan topkapı sarayı'nı yarımadanın doğu ucuna, avrupa'ya giden karayolunun başlıca kapısı olan edirnekapı'ya bağlayan ana arteri oluşturan alan.
  
  bu konu ve alan sınırları hakkında birçok tartışma vardır. bunun sebebi de buranın salt bir mekan veya cadde olmaması, birçok şeyi açığa vuran bir sembole ve işlevsel bir olguya sahip olmasıdır. tabi bu, diğer birçok batı ve doğu şehirlerinde de olduğu gibi, şehrin en başta gelen ticari ve anıslal sembollerin birçoğunu içinde toplayan işlek bir ana cadde olmakla karıştırılmamalı.
  
  oldukça uzun, neredeyse beş kilometre olan bu kıvrımlı yol, osmanlı mimarisinin mirasi olan yapılarla süslenmiştir; ancak yine de kudret ve ihtişamın sergilenmesine dair bir iddiasal yapı bulunmamaktadır. bu caddede, gösteriş ve güce dayalı mimarı anlayış yükseltilmedi. genellikle sokaklar plansızdı; ancak şekil, uzunluk, tip bakımından çeşitlilik vardı. kendine özgü bir alandı.
  
  genellikle istanbul'un ana tören güzergahı, resmi geçit alanı, sultanların gösterişli alaylarının, önemli padişahların günlük geçişlerinin sahnesi bu caddede gerçekleşirdi; ancak salt bu caddeyle gerçekleşirdi demek veya bu caddede olanları bunlarla sınırlandırmak kocaman bir yanlıştan öteye gitmez.
  
  her ne kadar bizans zamanında dahi önemi olan bir cadde olsa da (bizans tarihi boyunca ticari ve kültürel yolu oluşturan bir ana yol olarak kabul edilirdi) divanyolu şeklinde adlandırışı ve bu adın sıkça kullanılması 18. yüzyıldadır. öncesindeki ismi mese regia idi.
  
  ayrıntılı bilgi edinmek isteyenlere; kitap yayınevi'nden çıkan maurice cerasi eseri için (bkz: the istanbul divanyolu)