bazalt

• bazalt bir yüzey volkanizması kayacıdır. yüzeye yakın oluşur, bu da sıcaklık ve basınç değerlerinin düşük olması ve kayacın daha hafif ve poroz^* olması anlamına gelmektedir. volkanik kayaçlar aslında ikiye ayrılırlar; derinlik (plütonik) ve yüzey (volkanik) kayaçları olarak. derinlik kayaçları daha iri kristalli, yoğunluğu daha fazla kayaçlardır, örnek olarak granit, siyenit gibi mermer olarak kullanılan kayaçlar verilebilir.
  
  yüzey kayaçları ise bazalt, andezit, riyolit gibi kayaçlardır.
  
  bazalt ana olarak koyu gri-füme renkli bir kayaçtır. ama lavın içerdiği bileşenler sayesinde kahverengi, yeşilimsi, sarımsı ve boz renklerde veya koyu siyah olarak da karşımıza çıkabilir. bilindiği gibi kayaçların gerçek renklerini öğrenmek için onları kırıp iç renklerine bakmalıyız. çünkü dış tabaka milyonlarca yıllık aşınma ile renk bozunmasına uğramış olabilir.
  
  bazaltı elinize aldığınızda hafif pütürlü ve sert bir yapı dikkatinizi çeker. bunun sebebi, alçak basınç değerlerinde oluştuğu için, fazla baskıya karşı koymaya çalışmadan, özgürce soğumuş olması ve içerisindeki gaz boşluklarının dışarı uğramış olmasıdır. bilinmelidir ki derinlik kayaçlarında yüksek basınç olduğundan ne gaz boşluğu kalır ne bir şey. bazalt yüzey kayacı olduğu için bünyesinin gaz boşluklu olması doğaldır. bunu kapağı açıldığında köpüren gazoz gibi düşünebiliriz, bazalt, taştan gazozdur.
  
  bazaltlar yanardağ püskürmelerinde "volkan bombası" olarak nitelenen, plajioklast bakımından zengin içeriklerle de püskürebilirler, bu bombalar, bazen tonlarca ağırlıkta olup, yanardağın ağzından kilometrelerce ileri fırlatılabilir.
  
  ince not: kurumuş at boku gibi görünen kayaçların büyük kısmı bazalttır. poroz ve sert yapısından dolayı aşınmaya dirençli olduğundan, arnavut kaldırımları işte bu meşhur bazalttan mamuldur genelde.