devridaim makinesi

• devridaim makinesi dizaynları, aynı zamanda fizikçiler arasında da herhangi bir dizaynın "neden çalışmayacağının açıklaması"na dair çabayı da tetiklediği için fizikçilerin kendi bilgilerini de sınayabilmelerine fırsat verir. bu açıdan bakıldıklarında da faydalıdırlar da esasen.
  
  internetde devridaim makineleriyle ilgili ingilizce olarak en kapsamlı site zannedersem hala yıllardır zirvede olan donald simanek'in "the museum of unworkable devices" temalı sitesi olsa gerek.
  http://www.lhup.edu/~dsimanek/museum/unwork.htm
  
  bu sitede envai tür devridaim makinesinin neden çalışmayacağına dair gereğince açıklamalar mevcut. aynı zamanda devridaim makinesi mucitlerinin kullandıkları tekniklere de bir göz atma şansı veriyor.
  1900'lü yıllardan önce en çok kullanılan teknik, tabıyatıyle yerçekimini kullanarak bir tarafta daha fazla ağırlık bulundurarak bir çarkın sürekli hareketinin mümkün olabileceği yanılgısıyla çalışacağı zannedilen makineler. hemen akabinde suyun kaldırma kuvvetinin yanlış anlaşılması sonucu çalışacağı zannedilen dizaynlar takip ediyor..
  elbette 1900'lü yıllardan sonra özellikle elektrik ve manyetizmanın daha çok popüler olması sayesinde envai tür mıknatıslar ve elektrik alanlarıyla ilgili çalışması mümkün olmayan dizaynlar da var.
  
  sitenin dizaynlara bakış açısı büyük oranda "klasik fizik" odaklı olsa da quantum'la ilgili "maxwell's demon" vb. modern konulardan da bahsedilmiş. fakat tabii sitenin en dramatik ve üzücü kısmı devridaim makinesi mucitlerinin psikolojilerinden bahsedilen kısımlar...
  
  bu sitede (bir eksiklik olarak) çok bahsedilmese de ben şimdi ısı ve sıcaklıkla çalışacağı zannedilen bir dizayndan, yani enerjinin korunumu kanununa ters düşmese bile termodinamiğin entropi kanununa karşı gelerek "ortamdaki ısıyı emerek sürekli hareket sağlanabilineceği" zannedilen bir dizayndan bahsetmek isterim:
  
  bu dizayn da yukarda bahsedilen "elektrik motoru + dinamo" ikilisinden oluşan dizaynın "ısı pompası ve stirling motoru" şeklinde ki bir nevi termodinamik uyarlaması.
  
  bahsedilen makinenin dizaynı kabaca şu şekilde:
  ısı pompasının sıcak ve soğuk rezervuarları bir stirling motorunun sıcak ve soğuk pistonlarına bağlanılır. stirling motoru da bir dinamo veya elektrik jeneratörünü çevirerek elektrik üretir. üretilen elektriğin bir kısmı gene ısı pompasının kompresörünü çalıştırmak için kullanılıp hareketin devamlılığı sağlanırken artan kısmı da "bedava elektrik enerjisi" olarak hangi işte kullanılacaksa o işte kullanılır.
  sistem ilk çalıştırılırken de ilk etapta sıcaklık farkının yaratılabilmesi için tabıyatıyle şehir elektrik şebekesinden "güya" ilk hareketi almaktadır.
  yani iddia edilen (veya zannedilen o ki) cihaz ideal çalışma sıcaklığına gelene kadar bir miktar şehir şebekesinden elektrik çekecek fakat daha sonra dışardan elektrik çekmeye gerek duymadan bu sefer dış ortamdaki ısıyı çekip onun enerjisini kullanarak bu sefer sonsuza kadar elektrik üretecektir.
  
  tabiyatıyle bu dizayn termodinamiğin 2. kanunu olan entropi yasasına karşı olduğu için çalışması da imkansızdır.
  
  (hatta sanırım bu 2007 yılında türkiye'de patenti alınmış bir dizayn.
  patentler konusunda bahsedilmesi gereken konulardan biri de; herhangi bir devridaim makinesinin patentini alabilmek için onun illa da çalışmasının gerekmediği.
  sadece ad koyarken adını mesela "falanca şekilde enerji üreten devridaim makinesi" veya "havadaki ısıyı emerek elektrik enerjisine çevirip, bedava elektrik üreten motor" şeklinde değilde "ısı pompası motoru" olarak belirlemek patenti alabilmek için yeterli. tabii daha önceden başkası buna benzer bir dizaynın patentini almadıysa)
  
  gelelim neden çalışmayacağına:
  çok basit olarak açıklaması; sıcak ve soğuk rezervuarlardaki yaratılan sıcaklık farkına göre ısı pompasının verimi "v" ise stirling motorunun verimi de bu sefer tam tersine "1 / v" olacaktır. dolayısıyla toplam kayıpsız teorik verim = v * (1/v) = 1, yani %100dür.
  
  yani diyelimki performans katsayısı %700'e sahip bir verimle çalışan bir ısı pompasının yarattığı sıcaklık farkını stirling motoruyla tekrar mekanik enerjiye çevirmek istersek stirling motorunun verimi bu sefer 100 / 700 olur dolayısıyla toplam verim = (700 / 100) * (100 / 700) = gene tabiyatıyle 1, yani %100'dür.
  
  böyle bir dizaynın çalışacağına dair yanılgıyı körükleyen faktör de zannedersem büyük oranda hem ısı pompalarının elektrikli ısıtıcılara nazaran daha az elektrik enerjisiyle aynı işi yapabilmesi hem de stirling motorlarının birçok tipteki içten yanmalı motora nazaran daha verimli oluşu olsa gerek.
  
  yani mesela %1000 verimle çalışan bir ısı pompasına hasbelkader orta karar %30 verimle çalışan bir stirling motoru bağlanılırsa toplam verimin %100'den fazla olacağı zannedilir.
  halbuki ortada hesap hatası vardır. yaratılan sıcaklık farkı azaldıkça ısı pompasının verimi ne kadar artıyorsa bu sefer stirling motorunun verimi de o oranda düşer veyahut tam tersine, stirling motoru daha verimli olsun diye rezervuarlar arasındaki sıcaklık farkını arttırdıkça bu sefer ısı pompasının verimi de düşecektir. yani kafanıza göre verime sahip ısı pompası ve stirling motoru ikilisi seçmek mümkün değildir.. bunların verimleri mutlak sıcaklığa ve rezervuarlar arasındaki sıcaklık farkına bağımlı olarak eşit ederecede birbirlerine ters oranda değişkenlik göstereceğinden dolayı en iyi ihtimalle en fazla termodinamik yasalarındaki maksimum teorik verime (%100) anca ulaşılabilinir ki bu da tabıyatıyle çözüm değildir.
  1900'lü yılların başında kanıtlanmış noether teoremine göre simetri korunur, enerji korunur ve enerji soğuk yerden sıcak yere doğru akmaz.