the enchantress of florence

• salman rushdie tarafından her sayfası özenle işlenmiş bir sanat eseri.
  
  --- spoiler ---
  
  floransa büyücüsü peçesini indirdiği anda karşısındakini kendine tutsak eden bir çekiciliğe sahip bir kadının masalsı öyküsü gibi görünsede aslında onun çekimi etrafında dönen erkeklerin, hükamdarların hatta şehirlerin hikayesini karşımıza getiriyor. kitap başladığı anda ne yöne gittiğinizi asla kestiremiyor, her okuduğunuz bölümün değerini ilerleyen sayfalarda daha iyi anlıyorsunuz.
  
  sonunda karşımıza, doğudan batıya, bir çok şehrin, hükümdarın, erkek veya kadının farklı dillerde, farklı dinlerde farklı biçimlerde ama hep aynı insan taraflarıyla yaşadıklarını, arzuladıklarını, sevip ihanet ettiklerini görme fırsatını yakaladığımız yeni bir masal türü çıkıyor. floransa büyücüsü 'kara göz' den etkilenmek için herhangi bir dili konuşmak, kadın ya da erkek olmak hatta gerçekten var olmak bile gerekmiyor.
  
  kitap sonlarına kadar daldan dala giden, öyküden öyküye atlayan yapısıyla sizi yorsa da sonuna ulaştığınızda koyulan tüm tuğlalardan güçlü bir yapıya ulaştığınızı anlıyorsunuz. tüm bu sıçramalar sırasında yarım kalan öyküler de var. okurken içinizden keşke daha uzun anlatılsa dediğiniz karakterler, olaylar ve mekanlar var. ekber şah ve hayali karısı codha'nın ilişkilerini, tüm zihni anılarla doldurulmuş 'bellek sarayını' ' kara gözün yansıması 'ayna' yı, istanbul ve floransa günlerini başlı başına bir kitap gibi okuma isteğiyle doluyorsunuz...
  
  --- spoiler ---
  
  rushdie gerçekten uzun araştırmalar ve yoğun emeklerle hazırladığı bu kitap için övgüyü hak ediyor.