ikna etmek

• neredeyse hicbir konuda basarilamayan seydir bu aslinda.
  
  ikna olayinin isnat ettirilmesi noktasinda buyuk sorunlar mevzu bahistir. bir defa ikna dedigimiz sey karsi tarafa zorla dayatilmayani olmalidir. ornegin eksi sozluk uzerinde (ara: ikna etmek) bu genelde karsi cinsle munasebetler konusunda; baskin turun, sozde ezilmis turu hakimiyeti altina alma cabalarinda goruluyor. bunun icin piclik diyebilecegim yontemlerle ikna cabalari mevcut. ikna etmenin aslinda ise bunlarla direkt olarak bir alakasi yoktur. kerameti kendinden menkul orneklerle/sozlerle ortaya koyulan seye sayet baski uygulanmiyorsa karsi tarafin inanmasini beklemek oldukca gulunctur.
  ister soyut bir konu olsun, isterse somut; ikna cabasi gudulen mefhum belli kistaslar dahilinde karsi tarafin dusuncelerini/onyargilarini/bilgilerini curutmuyorsa ikna durumunun olusmasi gayrimumkundur.
  
  genelde sadece sozle ikna cabasi beyhude bir cabadir, kanitlar gostermeyi gerektirir. hani deriz ya "gozumle gormeden inanmam" diye, bosuna demeyiz bunu. bazi durumlarda elle tutulur kanitlar bile karsi tarafi ikna etmeye yetmeyebilir. ozellikle kisilerin yetistikleri toplumlardan etkilenerek, artik kaliplasmis goruslerindeki hatlarin gosterilmesi noktasinda tezahur eder bu mevzu.
  bunu en guzel bicimiyle "nuh deyip peygamber dememek" ile ornekleyebiliriz. konuya en ince ayrintisina kadar hakim oldugunu dusunen birisini ikna etmek mumkun degildir ve genel olarak az biraz murekkep yalamis herkes, duydugu okudugu gordugu konularda sanki bir otoriteymis gibi davranir.
  
  diger yandan sayet bir kisi direkt olarak soylenilen ve sunulan kaynaklarla ikna oldugunu dile getiriyorsa kesinkez yalan soyluyordur veya zaten gercekte oyle dusunuyordur ama tersini dile getirerek carpitmalara veya yalanlara basvuruyordur.
  
  en nihayetinde normal sartlar altinda dunya uzerinde kafasi calisan bir insani dusundugunun aksine ikna etmek mumkun degildir. daha ziyade o kisinin goruslerini ezerek, biraz da zorla ve/veya tehditlerle kendi dusuncelerinizi empoze etme cabasiyla sinirlidir. (bkz: ikna odasi)
  
  soktugumunun dunyasinda zaten duzen bu sekliyle islediginden en nefret ettigim seylerden birisidir: illa karsisindaki insani ikna etmeye calisilacak bir okuz olarak gormek. mutlak dogrulara inanan zerzevatin yumusak etlerinden uretimdir kisaca ikna etmek tabiri.