finans-kapital

• 1910 yılında yazılan bu kitap döneminde o kadar büyük bir ilgi uyandırır ki otto bauer ve kautsky biraz aceleci davranarak kitabı kapital'in devamı olarak nitelerler. çünkü onlara göre, hilferding bu kitapta yazdıklarıyla marx'ın kapital'de ortaya koyduğu yaklaşımı kanıtlamıştı. ancak tabi lenin-her zamanki gibi- daha soğuk kanlıdır ve hilferding ile kautsky eleştirisi üzerinden kendi finans kapital analizini yapar emperyalizm kapitalizmin en yüksek aşaması adlı kitabıyla. hilferding finans kapital'i "banka sermayesiyle sanayi sermayesi arasındaki içli dışlı ilişkiler" olarak tanımlarken, lenin "banka sermayesiyle sanayi sermayesinin iç içe geçişi" olarak tanımlar. ilk bakışta iki tanım arasında pek de büyük bir fark yok gibi durmakla birlikte aslında biraz daha derinleşince farkın sanıldığı kadar da küçük olmadığı sonucu ortaya çıkıyor. şöyle ki; hilferding banka ile sanayi sermayesini birbirinden ayrı zatiyetler olarak ele alırken lenin bu ikisi arasında ayrılığın olmadığı, eski deyimle bir hemhallik olduğunu belirtir.