bill of rights

• amerika'da hala tartisma konusu olan ve nasil okunmasi ya da analiz edilmesi gerektigine bir turlu karar verilemeyen, the united states constitution ile beraber okununca akilda binbir turlu soru isareti birakan sonradan eklenilen yasalar dizisidir. bill of rights denilince ilk akla gelenin amerikalilarin canlarinin istedikleri gibi silah alip satip kullanabilecekleri hakkina ya da imtiyazina sahip olduklarinin dusunulmesine ragmen, aslinda neden kadinlarin oy kullanma haklari ya da afrika-amerikalilarin ya da 200 yil oncesi sifatiyla kolelerin hic bir hakka tabii tutulmamis olmasi oyle ovuldugu kadar da mataf bisey olmadigini sak diye gosterir bu bill of rights denilen seylerin. bu yasalarin "in the name of the people" olarak congress'den gecirilmis olmasina ragmen, hem bu haklardan mahrum birakilanlarin sayisi, hem de o zamanki sistemin bosluklarindan faydalanilarak apar topar direk secim yapilmadan empoze edilmis olmasi uzun zamandir artik biri bu haksizliga dur desin, hala kimse bu yasalari degistirmeyecek mi tartismalarini alevlendirmekten baska hic bir ise yaramamistir amerikada. zira bu constitution ve bill of rights yasalarini okumanin binbir teorik yolu oldugu anlasilmis, herkes kafasina gore yorum yapmakta serbest birakilmistir. soyle ki: bir grup, ozellikle de yargi sistemine mensup kisiler, bu yasalari "constitution as a living document" olarak algilamayi secmis, yasalari bir kagit parcasi ya da teoriler grubu olarak gormekten ziyade, onun yasayan ve kendini yasadigi zamanin sartlarina adapte edebilen bir varlik oldugunu savunmuslardir. onun icindir ki hala bazen birinin cep telefonunun illegal dinlenmis olmasi suc unsuru isra etmez zira bill of rights sadece kisilerin evlerinin polis tarafindan gerekcesiz aranmasini yasaklar. bir baska bakis acisi da originalist dedigimiz gruptan gelir. bu kisiler yasalarin yazildigi zaman cercevesinde ele alinmasi gerektigini 2 ayri dala ayrilarak ifade etmeye calisirlar. bazilari yasalarin tam da bu sekilde iki ucu acik yazilmasinin sebebinin yasalari yazan kisilerin aslinda baska amaclari oldugu gerekcesini savunurken (ki bu teoriyi kanitlamanin tek yolu zaman makinesinin icadini beklemektir) digerleriyse yasalari yazarlarinday ayri tutarak bu yasalarin sadece kendi iclerinde belirli bir anlam tasidigini savunur. goruldugu gibi us constitution ve bill of rights birbirinden ayrilamayan boklu bir degnegin iki ucudur, oyle anayasadir, haktir, hukuktur denilip gecilmemesi gerekir zira siz de bir gun green card alip amerika'ya kapagi attiginizda, sizin de turk mafyasiyla baglantiniz arastirilirken bok yoluna gitmenizin sebebi bu yasalar olabilir.