kritik des gothaer programms

• kitap hakkında:
  kitap ayrı baskı olarak aynı adla paris’te 1950 yılında yayınlanan fransızcasından türkçeye m kabagil tarafından çevirilerek, sol yayınlarınca, kasım 1969’da yayınlanmıştır.
  tam bu adı taşıyan bu ayrı baskının içeriğinde ise;
  birinci bölümde: f. engels’in önsözüyle birlikte; k. marks’ın, alman işçi partisi programının kenar notları, adlı esas metin,
  ikinci bölümde: gotha programı üzerine f. engels’in, august babel ve karl kautsky’e mektuplar,
  üçüncü bölümde: f. engels’in, erfurt programının eleştirisi,
  dördüncü bölümde: k. marks’ın, kugelman’a, bolte’ye ve albert sorge’ye mektupları ile f. engels’in mektupları,
  besinci bölümde: lenin’in, gotha programının eleştirisi üzerine,
  adlı yazı, mektuplar yer almıştır.
  
  ayrı baskı bu kitabın birinci bölümünde yer alan önsöz ve metin, yine sol yayınlarınca, aralık 1979 yılında yayınlanan, k. marks ve f.engels, seçme yapıtlar, cilt: iii’de, . 11-36 sayfalar arasında yer almıştır.
  *
  içerik hakkında:
  k. marks’ın, lassalle’in öncülük ettiği alman emekçileri genel derneği ile alman sosyal-demokrat işçi partisi’nin 1875 yılında almanya’nın gotha kentinde gerçekleştirecekleri birleşme kongresi öncesinde, esas olarak lassalle’cilerin damgasını taşıyan programın eleştirisini içermekte ve alman işçi partisi programı kenar notları gibi gayet alçakgönüllü bir başlık taşımaktaydı; bu birleşme kongresi öncesinde, delegelerden gizlenen bu metin, ölümünden çok sonra ancak, parti’nin lasselle’cilerle bağını kopardığı erfurt kongresi (ekim 1891) öncesinde, 31 ocak 1891’de neue zeit’te yayınlanabilmiştir.
  
  eleştir metninde, lassalle’cilerin damgasını taşıyan gotha programı’nın, komünist manifesto’dan beri işçi sınıfının ve sınıf örgütlerinin mücadelesinden edinilen deneyimlere göre taşıdığı ideolojik geriliği ve bundan duyduğu hayal kırıklığı ile olgun marks; “kapitalist toplum ile komünist toplum arasında, birinden ötekine devrim yoluyla geçiş dönemi yer alır. buna bir siyasal geçiş dönemi tekabül eder ki, burada, devlet, proletaryanın devrimci diktatörlüğünden başka bir şey olamaz.” diyerek, sınıf mücadelesinin esas yönünü ortaya koymuştur.
  
  kitabın üçüncü bölümünde yer alan f. engels’in eleştirileri ise, alman sosyal demokrat işçi partisi’nin, lassalle’cilerle bağını kopardıktan ve marks’ın 1875’deki bu programa eleştirileri de gün ışığına çıktıktan sonra, parti’nin, almanya’nın erfurt kentinde yapacağı kongre öncesinde kaleme alınan yeni programının değerlendirmesi amacıyla karl kautsky’ye yazdığı mektuba eklediği görüşlerinden ibarettir.
  f. engels bu programla ilgili olarak; “bu tasarı, eski programla karşılaştırıldığı zaman, çok daha iyi bir tasarıdır. özgül olarak lassalle’cı nitelikte olsun, kabaca sosyalist nitelikte olsun, eskimiş bir geleneğin birçok kalıntıları yeni programda geniş ölçüde dışta bırakılmış; teorik bakımdan taslak, bütünüyle, çağdaş bilim alanında yer almaktadır ve bu alanda durarak onu tartışmak mümkündür.”der.