el memun

• harun reşit'in iranlı bir cariyeden doğma oğlu olan, 813-833 yılları arası halifelik yapan abbasi hükümdarı. ilginç bir kişiliktir. piramitleri inceleyen ilk kişidir ve büyük piramite bir kapı açtırarak içinde olduğu söylenen büyük silahlara kavuşmak istemiştir. üstelik bu işin bizzat başında durmuştur.
  
  devrinde rasathaneler kurulmuş ve ekvatorun çevresi bile gerçeğe yakın bir oranda hesaplanmıştır. bunun nedeni olarak sabiiler gösterilir. hulagu tarafından yakılan beytü'l-hikme'yi kuran kişidir.
  
  mutezileyi savunan ve halk arasında yaygınlaştırmayı amaç edinen bir halifedir. akılcılığı savunmuştur. doğa bilimlerine büyük bir ilgi duymuştur. çevirilerle eski yunan ve maniciliği de incelemiştir. daha ilginci özgür iradeyi savunmuştur. yani akıl ile bağdaşmayan, duyularla kanıtlamayan şeylerin gerçekliğine inanılmaması gerektiğini söylemiştir. cennet, cehennem, bir kavram olarak görmüşlerdir. bu düşünceyi halka benimsetmeye çabaladığından da sünni ulema ile arası bozulmuştur. bu düşünceyi benimsetebilseydi, islam dünyası avrupalıların sanayi devrimini de, uzay çağını da çok daha önceden yakalayabilirdi. 48 yaşında ölmesi büyük bir talihsizliktir.
  
  mutlu insanı şöyle tarif etmiştir; "ne o beni bilir, ne de ben onu."