henry molaison

• nöroloji ve sinirbilim cevrelerinde hm olarak bilinen, dunyanin gelmis gecmis en talihsiz ve en taninmis hastalarindandir. bellekle ilgili rahatsizligi bir beyin ameliyati sonrasi 1950'lerde baslamis ve oldugu 2008 yilina kadar hastaligi uzerine sayisiz calisma yapilmistir. oldukca siradisi vakasi sayesinde bellek ve beyin islevleri konusunda yeni bircok teori uretilmistir ve olumunden sonra dahi beyni kaliforniya universitesi-san diego tarafindan cok ince kesitler halinde hala incelenmektedir.
  
  gelelim hastaligina. 9 yasinda gecirdigi bir bisiklet kazasi nedeniyle kismi epilepsi nobetleri gecirmeye baslamis. ilk gencliginde nispeten basa cikabildigi nobetler 20li yaslarinda iken dayanilmaz hale gelmis ve 27 yasina geldiginde connecticut'taki bir beyin cerrahi tarafindan epilepsi lokalize edilmistir. doktor, tedavi olarak temporal lobunun bir kisminin alinmasina karar vermistir. ameliyatla birlikte hipokampus ve amigdala'sinin yaklasik ucte ikisi alinmis olan henry'nin epilepsi hastaligi kontrol altina alinmis. ancak hipokampus'un cok buyuk bir bolumu alindigindan anterograd amnezi hastaligina yakalanmistir. diger bir deyisle ameliyat oncesi anilarini ve kazandigi yetenekleri kismen de olsa hatirlasa da yasadigi yeni olaylari hafizasina kaydedememektedir. cocuklugunda, gencliginde, ameliyat oncesinde ve sonrasinda yasadigi tecrubeler siniflandirilarak yapilan calismalarda bunlari azalan miktarlarda hatirlayabildigi icin amnezinin zamansal olarak derecelendigi anlasilmistir.
  
  kendisi uzerine yapilan calismalar prosedurel bellek, amnezi, motor ogrenme, uzaysal bellek, bellek guclendirme gibi konularda eski bir cok teorinin cope gitmesine neden olmus ve yeni teorilerin uretilmesini saglamistir. onyillarca, beyni uzerine yapilan calismalara izin vererek sinirbilimdeki bellek anlayisini donusturmus bu alanda muazzam bir katki saglamistir.