• parlaklıkları belirli bir peryotu takip ederek düzenli olarak değişen yıldızlar. en meşhuru algoldur.

    yıldızların parlaklıklarının değişmesinin bir kaç nedeni olabilir.

    bunlardan ilki, bizim tek yıldız olarak gördüğümüzün gerçekte farklı parlaklıklarda iki veya daha çok yıldızdan oluşmuş bir ikili yıldız sistemi olmasıdır - ki algol da böyle bir yıldızdır. daha sönük olan yıldız bizim görüş doğrultumuzda diğerinin önünü kapattığında yıldızın parlaklığı azalmış, parlak olan öne geçtiğinde de parlaklığı artmış olarak görürüz.

    ikinci grup değişken yıldızlar cepheidlerdir. bu yıldızlar ana kolun dışına çıkmış dengesiz yıldızlardırlar. bir kaç tipleri bulunur.

    tip i denen cepheidler ömrünün sonuna yaklaşmış, hidrojenini tüketmekte olan süper devlerdir. bunlar çekirdek ve gömlek içi dengesizliklerinden ötürü şişer, büzülürler ve parlaklıkları değişir.

    tip ii denen cepheidler ise düşük kütleli parlak yıldızlardırlar. helyum çekirdekleri üzerine hidrojen gömlek bulunur. blher, wvir gibi alt sınıfları da vardır. bu yıldızların parlaklık değişimlerini gözle takip etmek zordur; genelde amatör gözlemciler başka yıldızlarla kıyaslayarak belirleyebilirler.

    cüce cepheidler ise kısa peryotlu parlak yıldızlardırlar. peryotları 30 dakikanın altında bile olabilir.

    cepheidlerin parlaklıkları ile peryotları arasında da bir orantı bulunur: parlaklığın değişim peryoru yıldızın kütlesi ile ters orantılıdır. bu orantı, yıldızların uzaklıklarının belirlenmesinde önemlidir zira peryotunu bildiğiniz bir yıldızın ortalama parlaklığını ve kütlesini de keşfetmiş olursunuz ve görünür parlaklığından dünya'ya uzaklığını hesaplayabilirsiniz. bu öneminden ötürü yıldız kümelerinin ve galaksilerin cepheid değişkenlerinden sözedilir. cepheid değişkenleri (variable) bilinen bir sistemin bir çok niteliği hesaplanabilir.
4 entry daha
hesabın var mı? giriş yap