aztekler

• sanılanın aksine öyle iki dakkada 5-10 süvariyle ispanyollar tarafından göçertilmemiş medeniyet.
  
  cortes 600 civarı ispanyol ve 3 bin tlaxcala yerlisiyle başkente barışçıl bir şekilde giriyor önce. aztek imparatoru montezuma ona izzeti ikramda kusur etmiyor. altınsa altın, yemekse yemek hatta hristiyan sembollerini bile koymayı kabul ediyor. ama cortes montezuma'yı esir alıyor. bu sırada başka bir ispanyol, ordusuyla cortes'i tutuklamak için çıkageliyor. cortes küçük bir birliği aztek başkentinde bırakıp ani bir saldırı yapıyor ve kendisini tutuklamaya gelen orduyu yeniyor. dahası bu ordudakileri altın vaadiyle kendi ordusuna katıyor. aztek başkentine döndüğündeyse kelimenin tam anlamıyla boku yiyor. çünkü geride bıraktığı küçük birlik panikten ve korkudan dolayı aralarında önemli liderlerin de bulunduğu aztekleri öldürüyor. bunun üzerine sayıları 200 bini bulan aztekler ayaklanıyor. cortes son bir umut montezuma'yı kullanmaya çalışıyor ama olmuyor. siki tuttuklarını anlayan ispanyol ve tlaxcala yerlileri apar topar kaçmaya çalışıyor şehirden. ama aztekler ada şeklindeki şehrin tüm köprülerini yıktığından adeta kapana kısılıyorlar. ispanyollar ve tlaxcalalılar adeta katlediliyor. cortes canını zor kurtarıyor. sonrasında cortes, tlaxcalalılarla yeniden savaş hazırlığına başlıyor. yeniden aztek başkenti tenochticlan'ı kuşatıyor. avrupa taktikleri uyguluyor, su ve yiyecek kaynaklarını yok ediyor. ayrıca çiçek hastalığı yüzünden yüz binlerce yerli 6 ay içinde ölüyor. en sonunda şehir düşüyor. bundan sonraysa aztek kültürü yok ediliyor.