kompartıman

• yerlesim bicimi atli arabalardan^*** miras bir icattir. soyleki bu arabalarda kabinin basi ve sonunda tekerlekler oldugu icin herkes gidis yonunde ayaklarini uzatamiyordu, maksimum yolcu ve ortak diz ayak alani kullanimi hesaplandiginda karsilikli ayak boslugunu kullanan karsilikli koltuklar en ekonomigi idi. bu yerlesim bicimi nedeniyle karsinizda oturan tanidiginiz-tanimadiginiz insanla en azindan dizleriniz birbirine degerek yolculuk ediyordunuz.
  
  vagonlar ilk tasarlandiklarinda kendilerinden onceki tasima biciminden -haliyle- etkilenmislerdi. avrupa ve dolayisiyla hindistanda vagonlar dip-dibe yerlestirilmis kompartmanlardan ibaretti, koridor yoktu, ve her kompartimanin kendi kapisi vardi. karsilikli bakan koltuklarda at arabasina gore daha az gurultu oldugundan sosyallesme hat safhaya cikmisti.
  
  tren kuzey amerikada ise cok daha uzun yolculuklarda kullanildigindan, ve aristokrasi takintisi olmadigi icin her vagon bir butun olarak ele alinip tek yone bakan ve birbiriyle sosyal iliskiye gecmeden yolculuk edebilecek bir bicimde tasarlanmisti. kompartman kavrami, bu ulkenin kendi aristokrasisinin gelismesiyle yeniden ortaya cikmisti.