arabika

• coffea cinsinin bir türüdür. misal bazı paketlerde arabika cinsi kahve yazar bu yazım yanlıştır. doğrusu arabika türü olmalıdır.
  
  cins = coffea
  tür = arabica (robusta, excelsa, liberica ve daha fazlası)
  
  evindeki saksılarda iki dal üstünde birkaç yaprağı olan kahve fidanlarının başında beklerken "ölme gözünü seveyim, ölme" diye türküler yakan cefakar ve meraklı arkadaşlarımızı saymazsak, türkiye'de kahve yetiştirilmemektedir. zaten kahve bitkisinin hiçbir türü için türkiye iklimi müsait değildir.
  
  arabica adını alması arap yarımadasından yayılmış olmasındandır, ancak burada da yemen hariç başka ülkede kahve yetişmemektedir, yemen'e de afrika'dan yani ethiopia'dan gelmiştir ama yayılması ethiopia'dan ziyade yemen'den olduğu için arap kökenli manasında arabica adıyla anılır.
  
  robusta, excelsa, liberica aşılamayla elde edilmiş insan üretimi türlerdir (ve üretimde olmayan diğer türler de). robusta doğal etkenlere karşı daha dayanıklı olmasının yanında (bkz: robust) daha yuksek miktarda kafein içerir. zaten hazır kahveler piyasaya hakim olana kadar robusta'nın asıl üretilme sebebi içecek olarak kullanmaktan ziyade başka sektörler için daha fazla kafein elde edebilmekti. fakat üretimi robusta ağırlıklı olan ülkelerde dahi mutlaka bir miktar arabica üretimi vardır. mesela endonezya'da sumatra, sulawesi gibi kahve üretilen yerlerde üretimin %90'dan fazlası robusta türü çekirdek olmasına rağmen arabika da üretilmektedir. aslen endonezya kahvesi diye mevzu ettiğimizde, bahsi geçen kahve endonezya'da yetiştirilen arabika türü kahvelerdir. zaten robusta türü kahve hangi ülkede yetiştirilirse yetiştirilsin, ne kadar üstün kalitede olursa olsun, tadımcılar tarafından puanlandırmaya tabi tutulmaz.
  
  her ne kadar kahvenin bir türüne olan tiryakilik, o türe ait alt varyetelerden ve fincan profillerinden bahsedilmeden tek başına bir şey ifade etmeyecek olsa da (isveç çeliğini, şam çeliğini ya da çeliği sevmek değil de, demiri ya da demir filizini sevmek gibi bir şey olmuş oluyor arabika kahve tiryakiliği.. olmaz mı? olur valla insandan her şeyi beklemek lazım) tıpkı diğer arabika üreticisi ülkelerde olduğu gibi dünya'nın en büyük kahve yetiştiricisi olan brezilya'da yetiştirilen arabika türü kahvelerin de milyonlarca tiryakisi bulunur. buna en yakından örnek verecek olursak; türkiye'deki türk kahvesi tiryakilerinin tamamı brezilya'da yetiştirilen arabika türü çiğ çekirdek kahvelerden kavrulmuş kahveleri içmektedir, hatta ithal edilen kahvelere bakıp türkiye'deki türk kahvesi tiryakileri için "bunlar da arabica türü kahvenin brezilya üretimi bourbon varyetesini pek seviyorlar canım!" demekte pek bir sakınca yoktur. hatta bunu diyen çok doğru demiş diyebiliriz, hemen 8080'e mesaj atsın madalyası kapısına gelecek. haa ama bu tiryakiler türkiye'ye has olarak son derece kötü kalite olanını içmektedirler orası başka, lakin sonuçta içtikleri şey arabika türü kahvedir. zaten türk kahvesi için getirtilecek çekirdek türü de yasalarla kısıtlanmıştır. eğer robusta ya da başka tür kahve kullanıp türk kahvesi olarak satmaya kalkarsanız suç işlemiş olursunuz. bu hassasiyetin neden ithal edilen çekirdeklerin kalitesi hususunda da gösterilmediği ise ayrı bir tartışma konusu olabilir. ayrica brezilya'da yetiştirilen arabika türü kahveler uzun yillar klasik espresso harmanlarinin tabanlarini olusturduklari gibi, son yillarda harman olmayan espresso şeklinde tüketimleri de artmıştır ama brezilya'da yetişen arabikalar genel nitelikleri itibariyle french press, türk kahvesi gibi telveli demlemelerde tatsal açıdan daha iyi sonuçlar vermektedir. yani salt türkiye'de değil dünya genelinde de seveni çoktur, elinizi sallasanız çarparsınız o derece. frank sinatra da bu durumu fark etmiş olacak, tee 65 sene evvel demiş ki --> http://www.youtube.com/watch?v=h3mqmv47lq8
  
  gelelim neticeye; arabika ile ilgili garanti verilebilecek birkaç şey var ise onlar da diğer türlerden daha az miktarda kafein içeriyor oluşudur, börtü böceğe, iklimsel değişikliklere daha dayanıksız oluşudur falan filan. arabika bir kahve hazırlama yöntemi değildir, bir ülke kahvesi değildir, yöresel kahve değildir, kendisi "kalitenin ta karşılığı" da değildir. öyle kalitesiz bir arabika gelir ki karşınıza, sıradan robustanın tadına kurban olurum diyebilirsiniz. ki diyorsunuz da, mesela kahve dünyasının çikolata muadili bir şeye bulayıp sattığı robustaları ayıla bayıla yiyorsunuz.
  
  görüldüğü ve en başta da söylendiği üzre; arabika, taksonomide coffea cinsinin altındaki bir tür adıdır, böyle değerlendirilmesinde fayda vardır. aksi taktirde caroline koç'un kendi markası altında çıkardığı kahve hakkında yaptığı garip ama buyuk yuzdesi gerçek olmayan açıklamalardan yaparken bulabilirsiniz kendinizi.
  
  belki elmalarla armutları daha iyi ayırabilmek için şu örnek yardımcı olabilir.
  
  cins=citrus / cins=coffea
  
  tür=(citrus sinensis) portakal / tür=(coffea arabica) arabika kahve
  
  varyete=washington / varyete=bourbon
  
  varyete=kan portakalı / varyete=catuai
  
  vs
  vs
  vs