battlestar galactica

• kobol tanrıları aşkına bir kişi de çıkıp mitolojisini yazmamış. karışık bir olay örgüsüne sahip böylesi bir dizinin mitolojisini yazmaya kalkışmak ve en önemlisi de bunu doğru dürüst toparlayabilmek epeyce zordur. belki de insanlar bu yüzden çekinip, yazmak istememiş olabilirler. ama ne olursa olsun, battlestar galactica destanı yazılmalı ve anlatılmalı diye düşünüyorum.
  
  bu mitolojisi denemesine başlamadan önce, diziyi izlememiş olanlara ciddi bir uyarıda bulunmak şart. çünkü yazının devamı ağır spoiler içermektedir. yanlışlıkla da olsa, ufacık bir satırını okumanız bile geri dönüşü olmayan bilgiler edinmenizle sonuçlanabilir. bu da izleme zevkinizi berbat edecektir. kısacası izlemeyenler lütfen bu entry'den uzak dursunlar.
  
  --- spoiler ---
  
  herkesin dikkat ettiğini sandığım üzere dizinin hemen hemen tamamında sık sık vurgulanan bir cümleyle karşılaşıyoruz: "all this has happened before and will happen again" türkçesi şu: tüm bunlar daha önce oldu ve tekrar olacak. bu söz bize bir döngünün varlığından söz ediyor. bu döngü, sürekli kendini tekrarlayan bir özelliğe sahip. belli başlı bir olaylar silsilesi, tekrar ve tekrar yaşanıp duruyor. peki nedir bu döngü? teknoloji sahibi bir uygarlık yapay zekayı yaratır. yapay zeka gelişir, efendilerine isyan eder ve bir yıkım yaşanır. biz bu döngünün ilk kez nerede ve ne zaman yaşandığını bilmiyoruz. dizi bize kobol'dan sonrasını anlatmakla yetiniyor. yani kobol'dan önce de bu döngü yaşanmış olabilir; ama bunu bilemiyoruz. o zaman bu yazı, dizinin kobol'la başlayan ve insanların içinde yaşadığımız dünyayı bulmasıyla sonuçlanan mitolojisini anlatacaktır. haydi başlayalım...
  
  -- kobol yaşamı ve kobol'dan kaçış --
  
  insanlık uygarlığı kobol'da başlıyor ve gelişiyor. kobol insanlığı zamanla bilimde ve teknolojide oldukça ileri gidiyor. döngünün de öngördüğü üzere bu gelişme ilk yapay zekanın yaratılmasına kadar ulaşıyor. insanlar ilk başta cylonlar'ın ilk formu olan centurionlar'ı, sonra da insansı cylonlar'ı yaratıyor. buradaki cylonlar, öldüklerinde bilinçlerinin yeni bir bedene aktarılması teknolojisine bile sahipler. ama işler bir yerden sonra karışmaya başlıyor. çünkü centurionlar efendilerine yani insanlığa başkaldırıyor. bu başkaldırı insanlara ve insansı cylonlar'a karşı bir soykırıma dönüşmekte gecikmiyor. durumun vahameti ilerleyince insanlar ve insansı cylonlar kobol gezegeninden kaçıyorlar. insanlık, 12 kabile halinde 12 koloni kurup yaşamlarına bu şekilde devam ediyor. 13. kabile yani insansı cylonlar ise, earth denilen bir gezegene doğru yola koyuluyorlar. bu da insanlığın dizi boyunca aradığı 13. koloninin, tamamen cylonlar'dan oluştuğu anlamına geliyor. bu noktadan sonra 12 koloni ile 13. cylon kabilesinin hikayesini ayrı ayrı anlatmakta fayda var.
  
  -- 12 koloni ve insanlık --
  
  kobol felaketinden kurtulmayı başaran insanlar 12 koloni diye anılan 12 farklı gezegene yerleşip, hayatlarına bu gezegenlerde devam etmeye başlıyorlar. zekanın kaçınılmaz bir sonucu olarak günden güne gelişmeye devam ediyorlar. her ne kadar kobol'daki bilim ve teknolojilerinin pek çoğunu kaybetmiş olsalar da kısa sürede gelişmişlik basamaklarını tırmanmaktan geri durmuyorlar. aradan binlerce yıl geçiyor. kobol felaketi onlar için gerçeklikten ziyade artık bir efsaneye dönüşüyor. 12 koloni, gelişme süreçlerinin bir yerinde tıpkı kobol'daki ataları gibi yapay zekayı yaratıyor. amaç, bu makineleri savaş ve gündelik alanlarda kullanmak. centurionlar tekrar imal ediliyor. ama centurionlar tekrar gelişip tekrar isyan ediyorlar. tarih tekerrür edercesine 12 koloni ve centurionlar arasında ilk cylon savaşı olarak anılan süreç de başlamış oluyor.
  
  -- earth ve insansı cylonlar --
  
  kobol'dan ayrılan insansı cylonlar "earth" adlı bir gezegene ulaşıp buraya yerleşiyorlar ve gezegen üzerinde gelişmiş bir medeniyet kuruyorlar. kobol'da üreme yeteneğine sahip olmayan insansı cylonlar, earth üzerinde gelişerek bu yeteneği de kazanıyorlar. artık üreyebildikleri için de diriliş teknolojisine (bilincin başka bedene indirilmesi) gereksinimleri kalmıyor. bu da söz konusu teknolojinin zamanla unutulmasıyla sonuçlanıyor. ama lanet olası döngü tekrar devreye giriyor ve bizim insansı cylonlar centurionlar'ı yaratıyorlar. amaç her zamanki gibi yine aynı. işin ilginç yanı ise sonuç da aynı oluyor. zira centurion gelişiyor, isyan ediyor. centurionlar ile insansı cylonlar arasında bir savaş başlıyor.
  
  -- son beşli ve yolculukları --
  
  centurionlar'ın gazabından kurtulamayacaklarını ve sonsuza dek yok olacaklarını düşünen beş insansı cylon bilimcisi, geçmişte sahip oldukları ama üreme yeteneği kazanılınca unutulan diriliş teknolojisini tekrar yaratabilmek için amansız bir çalışmanın içine giriyorlar. bir süre sonra da bu konuda gelişme kaydediyorlar. centurionlar, nükleer bombalarla earth gezegenini harabeye döndürüyorlar. gezegende yaşayan insansı cylonlar tamamen yok oluyor. bizim beş bilimci de ölüyorlar ama, inşa etmeyi başarıp yörüngeye yerleştirdikleri diriliş gemisi'nde uyanıyorlar. earth'deki insansı cylonlar'dan geriye kalan bu 5 kişi, 12 kabileyi, centurionlar'ı tekrar üretmemeleri konusunda uyarmak için yola koyuluyorlar. atalarının earth'e gelirken katettikleri yolda bıraktıkları izleri takip ederek, 12 koloni'yi arıyorlar. sıçrama teknolojisine sahip olmadıkları için yolculukları tam 2 bin yıl sürüyor.
  
  12 koloniyi bulduklarında çok geç kaldıklarını fark ediyorlar. çünkü ilk cylon savaşı çoktan başlamıştır bile. buradan sonra anlatılan iki hikaye artık birleşiyor.
  
  -- 12 koloni ve ilk cylon savaşı, son beşli'nin savaşa müdahalesi --
  
  durumun daha da kötüleşeceğini anlayan son beşli, savaşı durdurmak için 12 koloni centurionlar'ı ile irtibata geçmeye karar veriyorlar. son beşli'nin lideri ellen tigh, centurionlar'a insanlarla ateşkes yapmaları karşılığında insansı cylon üretme ve diriliş teknolojisini öğretmeyi vaat ediyor. bunun üzerine centurionlar savaşı durdurma kararı alıyorlar. insanlar ile centurionlar arasında 40 yıl sürecek bir sözde barış dönemi başlıyor. bu dönemde insanlar, cylonlardan hiç haber alamıyorlar ancak centurionlar son beşli'nin yardımıyla büyük gelişme katediyorlar. şunu da unutmamak lazım ki, son beşli gelmeden önce de centurionlar insansı cylon yapmaya çalışıyorlardı ancak başarılı olamamışlardı. yine de çalışmaları sonucu hybrid'leri üretmeyi başarmışlardı.
  
  -- insansı cylon modellerinin yaratılması --
  
  son beşli'nin yol göstermesiyle centurionlar "number one"ı yani cavil'i üretiyorlar ve ona john ismini veriyorlar. kendisi çok çakal bir şahıs olur bu arada. john (cavil)'un ardından 7 cylon modeli daha üretiliyor. ellen, saul, galen, samuel ve tory, ürettikleri 8 insansı cylon modeliyle çok yakınlaşıyorlar. özellikle liderleri ellen, 7 numara olan daniel'a aşırı düşkün oluyor. ilk çocuk john, son beşlinin diğer modellere, özellikle de daniel'a ilgisini kıskanıyor. 7 numara modelini tamamen yok ediyor. insansı modeller, centurionları köleleştirip, özgür düşünce ve iradeyi ellerinden alıyorlar, onları hizmetçi ve savaşçıları yapıyorlar.
  
  -- hafızaları silinen son beşli'nin 12 koloniye yerleştirilmesi --
  
  kendi yaratıcılarının tutumlarından ve fazla hümanist tavırlarından rahatsızlık duyan cavil kendi planını devreye sokma kararı alıyor. cavil, son beşli'nin bilinçlerini yaşlanabilen yeni bedenlerine "indiriyor", ama hafızalarını manipüle ederek geçmişlerini hatırlamalarını engelliyor. hepsini farklı zamanlarda farklı yerlerde, sahte hafızalarla (kendilerini doğma büyüme 12 koloni halkından insanlar sanacak şekilde) insanların arasına bırakıyor. amacı, son beşli'ye hayatlarının dersini vermek. çünkü insanların arasında yaşayıp onların ne denli acınası varlıklar olduğunu anlamalarını istiyor. son beşli ölerek tekrar cylonlar'ın diriliş gemilerinde uyanıp, hafızalarını geri kazanınca, insanların aslında kötü olduğunu, yaşamayı haketmediklerini anlayacaklarını varsayıyor. cavil, diğer modellerin hafızasından son beşli'yi siliyor. son beşli'yle ilgili bütün kayıt ve kanıtları yokediyor. ancak kaderin bir cilvesi, son beşli'den hiçbiri cylonların büyük insan soykırımında ölmüyor, hepsi bir şekilde battlestar galactica'ya gelmeyi başarıyor.
  
  -- 2. cylon savaşı --
  
  7 insansı cylon modeli, zamanla çeşitli kimliklerle insanların arasına sızıyorlar. bilim adamı baltar, farkında olmadan cylon planına alet oluyor. koloninin tüm savunma sistemlerini felç eden cylonlar insan medeniyetine topyekün saldırıya girişiyor. filo savaş gemileri tek tek etkisiz hale getiriliyor. ama müzeye dönüştürülmesi planlanan ve ilk cylon savaşından kalma yaşlı battlestar galactica bu süreçten ekilenmiyor. nedeniyse, galactica'nın komutanı adama'nın 40 yıl önceki saylon savaşlarından kalan bir alışkanlık ile geminin savunma sistemindeki bilgisayarları bir network altında toplamayıp sadece istasyon bazında çalıştırmasıdır. işte bu nedenle saylonlar 12 koloniye saldırırken diğer tüm gemilerin network sistemini çökertmiş; ama bunu network sistemi ile çalışmayan galactica'ya yapamamışlardır. ayrıca bu saldırıdan batllestar pegasus adlı savaş gemisi de kurtulmayı başarır. bu iki geminin yolları ileride kesişecektir. kısaca, battlestar galactica'nın koruduğu ufak bir filodaki yaklaşık 50 bin insan hariç, tüm insanlık neredeyse soykırıma uğruyor. 12 koloni işgal ediliyor.
  
  -- hayatta kalan insanların destansı yolculuğu ve peşlerindeki cylon tehdidi --
  
  5 yıl boyunca uzayın derinliklerinde insanlarla cylonlar büyük bir yarışa giriyorlar. iki ırk da earth'ü arıyorlar. insanlar, aynı zamanda üstün cylon güçlerine karşı hayatta kalmaya çalışıyorlar. bu süreçte insanlığın başlangıç noktası olan kobol'u, alg gezegeni'ni ve umutlar tapınağı'nı buluyorlar. başka bir gezegende yeni caprica şehrini kuruyorlar, ancak orası da cylonlar tarafından işgal ediliyor. son beşli'den biri olan ellen tigh da burada ölüyor. cylonlar bu süreçte iç savaşa düşüyorlar. 2, 3, 6 ve 8 numaralı modeller, cavil ve ona sadık olan 4 ve 5 numaralı modellerden ayrılıyorlar. ayrılıkçılar centurionlar'ın iradesini elinden alan parçaları söküp onları özgürleştiriyorlar. ayrılıkçı takımla insanlar zamanla ittifak kurup, cavil'e karşı mücadele veriyorlar.
  
  new caprica'da ölen ellen, cavil'in diriliş gemisinde diriliyor. cavil onu gizliyor. ayrılıkçı cylonlarla insanlar son diriliş gemisini de yok ederek tüm cylonları insanlar gibi sonlu varlıklar haline getiriyor. bu süreçte kendilerini insan sanan son beşli'nin 4 üyesi, cylon olduğunu fark ediyorlar
  
  insanlar ve ayrılıkçı cylonlar, 13. koloninin yerleştiği earth dedikleri gezegeni buluyorlar. tamamen harap olmuş, radyoaktiviteyle yaşanmaz hale gelmiş earth hayalkırıklığı yaratıyor. bu arada son beşli, earth'e ayak basınca yavaş yavaş geçmişlerini hatırlamaya başlıyorlar. yaşanabilir bir gezegen aramak için earth'ü terk ediyorlar. ayrılıkçı cylonlar insanların arasına kabul ediliyor. 12'ler meclisi'nde onlara da temsil hakkı veriliyor. bu sefer insanlar arasında iç savaş çıkıyor. felix gaeta ve tom zarek, cylon'ları aralarında kabul etmeyerek galactica'nın kontrolünü ele geçiriyorlar. ama isyan bastırılıyor.
  
  -- son büyük savaş --
  
  cylonlar'ın diriliş teknolojisinden yoksun kalması sonucu cavil, ilk insan cylon çocuğu olan hera'yı bir planla ele geçiriyor. amacı hera üzerinde inceleme yaparak cylonlar'ın nasıl üreyebileceğini keşfetmek. fakat kendilerini hera'yı kurtarmaya ve cevil'i yok etmeye adayan bir grup insan, yaşlı battlestar galactica ile birlikte cavil ve güçlerine savaş açıyor. hera kurtarılıyor, cavil mağlup ediliyor. bu sırada eski karısını öldürdüğünü anlayan gallen, tory'yi öldürüyor. son beşli'nin sayısı dörde iniyor. samuel'in de kendini boş filo gemileri ile güneşe sürmesiyle bu sayı üçe düşecektir. savaş esnasında starbuck'ın, hera'nın resminden ilham alarak girdiği sıçrama kodları, insanlığı ve cylonlar'ı şu an hepimizin üzerinde yaşadığı dünya'ya ulaştırıyor.
  
  -- dünya --
  
  dünyaya gelen ve güzellikleri karşısında büyülenen insan ve insansı cylonlar bu gezegende yeni bir hayata başlamaya karar veriyorlar. başkan roslin burada ölüyor. herkes gruplar halinde gezegenin değişik noktalarına yerleşiyorlar. gezegenin henüz ilkel olan yerli insanlarının da tıpkı 12 koloni insanlarına benzediği görülüyor.
  
  -- 150 bin yıl sonra --
  
  insan ve insansı cylonlar'ın dünyaya ulaşmasından 150 bin yıl sonra insanların tekrar geliştiğini fark ediyoruz. büyük şehirler kurulmuş ve robot teknolojisi gelişmeye başlamıştır. ayrıca bu zamanda yapılan bir keşif sonucu tüm insanlığın tek bir kadının soyundan geldiği anlaşılıyor. bu kadının 150 bin yıl önce dünyaya gelen yarı insan yarı cylon hera olduğu vurgulanıyor. bu da dünya üzerindeki tüm insanlığın yarı cylon olduğu anlamına geliyor. şimdi merak edilen şey, döngünün burada da yaşanıp yaşanmayacağıdır.
  
  -- çeşitli şeyler --
  
  insanlar eski yunanlılar'ın dinine benzeyen çok tanrılı bir inanç sistemine sahipken, cylonlar tek tanrıya inanmaktadır.
  starbuck'ın tam olarak ne olduğu açıklanmamıştır. melez olma ihtimali var. (daniel)
  baltar ve number six'in gördüğü ve melek oldukları varsayılan vizyonların durumu belirsizdir.
  kehanet yeteneğine sahip cylon ve melezlerin bu özelliklerine nasıl sahip oldukları bilinmemektedir.
  dünyaya ulaşıldığında serbest bırakılan ve cylon gemisini alıp giden centurionlar endişe yaratmaktadır.
  
  aklıma gelenler bunlardan ibaret.
  
  --- spoiler ---
  
  not: yukarıda eksik ya da yanlış bilgiler olduğunu fark edenler benimle iletişime geçebilirler.
  
  so say we all...