hafız-ı şirazi

• iyi şeyler yayıncılık' tarafından basılan, türkçesi kenan sarıalioğlu'na ait hafız'dan gazeller/gül ışığı adlı kitapta aşağıdaki şekilde tanıtılan iran'lı şair.
  
  şirazlı hafız (?-1390)
  
  iran edebiyatının gazelin öncüsü olan (cümle düşüklüğü kitaba ait/avasas) hafız'ın asıl adı şemseddin muhammed'dir. yaşamı hakkında kesin bilgilerden yoksunuz. şiraz'da doğup öldüğü biliniyor.
  
  hafız'ın şiirinde ana konu sevgidir. eski arap şiirlerinden, özellikle cahiliye dönemi ozanlarından esinlenen hafız'ın şiirlerinde duygu, uyum, düzen ve bütünlük ögeleri egemendir. gzel türünde yaygın olan, her biri ayrı bir konuyu işleyen bağımsız beyit hafız'da pek yoktur. dize ve beyitler anlam ve konu bakımından bütünlük gösterir.
  
  hafız'ın, divan'da her türlü inanç katılığına, dinsel kısıtlamalara karşı çıktığı görülür. ona göre şarap, insanı yaşamın ağırlığından kurtarır. iranlı bilgin sikatul islam nuri'ye göre hafız'ın gazellerindeki şarap ve güzel gibi sözcükler soyut anlamlarıyla değil gerçek anlamlarıyla bu şiirlerde yer alırlar. "iki yıllık şarap, halis yıllanmış şarap, ondört yaşındaki güzel de, ondört yaşındaki güzeldir..."
  
  hafız'dan etkilenmeyen osmanlı şairi yok gibidir. batının büyük ozanı goethe de ona özenerek doğu batı divanı'nı yazdı.