hindistan

• bu sabah discovery'de denk geldiğim bombay demiryolu belgeselinde insanların zor koşullarda nasıl hayat mücadelesi verdiğine tanıklık ettiğim asya ülkesi.
  
  evet söylenilenler gibi halkın büyük çoğunluğu fakir, gecekondular da yaşıyorlar. ama buranın ekonomisi demiryolu üzerine kurulu.
  
  demiryolu taşımacılığı binlerce fakir insana ekmek kapısı olmuş. trenleri görseniz haydarpaşa'da çürümeye terk edilen vagonlar bu hatta çalışan trenlerin yanında lüks kalır yemin ediyorum. insanlar trenlere kaçak binip toka, oyuncak, incik-boncuk, yiyecek vs. satarak evine ekmek götürüyorlar. öyle business sınıf falan da yok. herkes iç içe. zaten trenin hareket saati kapılar bir açılıyor sanırsın bedava ürün dağıtıyorlar birbirlerini iten, kavgaya tutuşan, curcuna...
  
  şunu da ekleyeyim trende satış yapmak suç, sivil polislere yakalananlar mahkemeye çıkartılıp 400 rupi -8 usd- tazminat ödüyorlar, ödeyemeyenler hapishanelere yollanıyor. gerçi bu duruma öylesine alışmışlar ki kadınlar artık cezayı satışın bir parçası görüp yine aynı işe devam ediyor. hatta bir hintli kadın 12 yıl boyunca trenlerde toka satarak birikim yapmış ailesiyle beraber kendi dairesine taşınıyor. ön ödeme yapmışlar geri kalanı taksit vs. kamera bir an için kadına odaklanıyor gözleri ışıl ışıl yüzü gülüyor mutlu hayatının bundan sonraki günlerinin daha güzel olacağına inanıyor.
  
  devlet ise tren yollarını genişletme kararı alıp güzergah üzerinde ne kadar gecekondu varsa hepsini yıkıyor. insanlar aç, perişan, yasalara göre 10 yıl ve üzeri, gecekondularda yaşayanlara devlet kalacak yer temin etmeliymiş ama kimin ne kadar kaldığıyla ilgili hiçbir tutanak yok insanlar nereye gidecekleri konusunda şaşırmışlar.
  
  sonra genç bir çocuk gözüküyor fakirlikten dolayı evden kaçmış 2 yıldır demiryolu üzerinde yaşıyor artık daha fazla yapamayacağını anlayıp sosyal hizmete başvuruyor. yine mutlu, "pislik içinde değilim, temiz kıyafetlerim var, güzel kokuyorum, sıcak yemek yiyorum" diyor ve kendisine verilen sorumlulukları en iyi şekilde yerine getirirse okula göndereceklermiş "okuyup iyi bir meslek edineceğim" diye ekliyor.
  
  böyle işte mumbai halkı. yoksulluğa rağmen hayatın bir dalına tutunmuşlar, amaçları ne zengin olmak ne sosyal imkanlar sadece karınlarını doyuracakları adil şartlar da çalışmak çocuklarına gelecek için zemin hazırlamak istiyorlar.
  
  unutmadan hindistan hükümeti istihdam yaratacak yabancı sermaye için şu anda çok büyük teşvik primleri veriyor. ülke ihracatının %71'ini avrupa pazarı oluşturuyor. bilhassa tekstil, el işi ürünleri ve işlenmiş metal ürünler en fazla ihraç edilen mallar. hal böyle olunca sabit maliyetlerin bir kısmını devlet karşılıyor, kesintisiz enerji sağlayarak elektrik üzerinden alınan tüketim vergisinden muaf tutuyor, ayrıca ilk birkaç yıl yine bazı vergilerden muafsınız bu ülkede. ha bir de yatırım yapılacak bölge 3 ana kısma ayrılmış. a, b ve c bölgelerine yapılan yatırımlar da sanayi bölgesi en düşük işssizliğin en yüksek olduğu yerlere fabrika kurarsanız ki c bölgesi oluyor buralar hükümetin ek paketlerle daha fazla teşvik uygulamasına sahip oluyorsunuz. şöyle de bir şey var doğrudan yabancı sermaye ile fabrika ya da üretim yeri açamıyorsunuz yerli bir ortağa ihtiyacınız var.
  
  hint halkıyla ilgili ek olarak onlara iyi bir maaş ve yıllık kârdan ikramiye verirseniz işlerine öylesine sarılıyorlar ki ellerinden geleni en şekilde yerine getirebilmek için canla başla severek yapıyorlar. bu durum üretimin kalite ve verimliliğini artıyor. insanlar işinden mutlu olurlarsa oranın kapanmaması için birlik ve sükunet içinde çalışırlarmış. bir ingiliz amca 20 yıl önce buraya gelip konfeksiyon atölyesi kurmuş. zamanla kazandığını çalışanlarıyla paylaşmış ve 20 yıl içinde yıllık 55 milyon dolar net kar yapan bir işletme olmuş burası.
  
  son olarak şunu da belirteyim dünya üzerinde enerji tüketim listesinde çin ile beraber başı çeken ülkelerden biri hindistan. ülkenin en çok enerji alanlarına yatırım yapılması isteniyor. bölgeye birçok alman enerji devleri akmış durumda ama onların yatırımları bile devede kulak kaldığından açığı kapamaya yetmiyor. hükümet 10 yıl içinde ekonomisinin en fazla payını enerji sektörüne aktaracakmış. hindistan alternatif enerji kaynakları konusunda coğrafi olarak en zengin ülkelerden biri. rüzgar ve güneş enerjileri için milyar dolarlık yabancı sermaye akmış durumda.