5 entry daha
  • suriyeli kürtlerden birinin kendi dilinden suriye kürtleri ;

    haber bültenlerini son günlerde en çok meşgul eden konulardan biri, suriye rejimi ve muhalifleri arasındaki çatışmalar, rejimin gaddarlığı vs.

    suriye kürtleri’nin baas rejimi altında ciddi bi zulm altında olduğunu neredeyse hepimiz biliyoruz. ancak sanırım türkiye kürtleri’nin büyük çoğunluğu orda yaşananlardan bihaberiz. bi kaç ana konu dışında suriye’deki kürt kardeşlerimizin sıkınıtılarını bilmiyoruz.

    kaç zamandır bu konuda bişeyler karalamayı düşünüyorken bugün gördüğüm bi twit bu konuda beni teşvik etti. ben de suriye kürdü bi dostumuzdan yardım istedim, o da aşağıdaki metni bizim için kaleme aldı. hem benim için hem de site ve okurları için oldukça faydalı bi çalışma olduğu kanısındayım.

    baas rejiminin nasıl bi zalimlik olduğunu, bu yazıyı yazan dostumuzun orda yaşayan ailesini düşünerek isminin kullanılmaması ricasından sonra biz de burdan kanlı canlı hissedebiliyoruz, malesef.

    rejime lanet ederken, dostumuza şükranlarımızı sunuyoruz. buyrun efendim:

    “bu yazıyı yazarken tamamen somut ve bilinmesi gereken bilgileri paylaşmaya çalışacağım çünkü suriye kürtleri hakkında çok az şey biliniyor..

    suriye kürtleri coğrafi bir bütünlüğü olmayan , hepsi türkiye sınırında üç ayrı bölgede yaşıyorlar, ,bölgeler :cezîrê bölgesi , kobanî bölgesi ,ve efrîn bölgesi.

    arap şehirlerinde de belli bölgelerde yaşamaktadırlar, şam’da zorava mahalesi,ve halep’te şêxmeqsûd ve eleşrefiye mahaleleri en iyi örnekleridir.

    nufüsla ilgili kesin bir sayı verememekle beraber 3 milyon kürdün bulunduğu tahmin ediliyor .

    1961’de yapılan sayımda bazı kürtler suriye vatandaşlığından çıkarılmıştır, ve onların sayısı şu an 300 bin kişiye yakındır. kimliksizler iki kısma ayrılıabilirler , “ecenebi” yani yabancı ve “mektum” yani gizlenmiş , her iki kesim bir çok haktan yararlanamıyorlar , ancak mektumlerin durumu çok daha ağırdır.

    en önemli kürt şehirleri; qamişlo 500 bine yakın nüfusa sahip, ayrıca adları devlet tarafından değiştirlmiş birçok küçük şehir vardır. doğudan batıya sayarsak ; eyndîwar( dicle nehrin kenarinda ), rimêlan ( suriye’nin petrol şehri), dêrik (adı elqahtaniye olarak değiştirilmiştir),tirbesipî (adı elamlikiye olarak değirilmiştir),qamişlo , amûdê, dirbêsiyê , kobanî (eynu alarap olarak değiştirilmiştir )ve efrîn …

    ayrıca yüzlerce köyün ismi de arapçalaştırlmıştır, bunların belki en önemlisi girê mozan; telelwfa olarak değiştrilmiştir, bu köyün önemi milattan önceye ait orkeş impatoluğunun merkezi olmasıdır .

    suriye’deki kürtler fransız zamanından beri kendi hakları için ve suriye’nin bağımsızlığı için mücadele etmektedir.
    türkiye’den sürgün edilen, yada kaçan kürt aydınların çoğu suriye’ye geldileri için ulusal bilinç suriye kürtlerinde yüksek olmasının en büyük nedenlerden biridir.

    bunlardan başlıca isimler: celadet elî bedîrxan, nûreddîn zaza, cegerxwîn, nûrî dêrsimî ve osman sebrî.
    kürtçe latin alfabesi suriye’de celadet elî bedîrxan tarafından yazılmışıtr.

    cegerxwîn 1937 tarihinde ilk kürtçe okulu amûdê’de yapmış ancak fransızlar bir yıldan az süre sonra kapattırmışlar. (ksh notu : cegerxwîn iki köy kurarak komün yaşam denemesinde de bulunmuş. köylüler birbirine girdiklerinden başarısız olmuş. köylerden birinin adı: çêlek.)

    suriye’nin ilk partisi suriye kürt demokrat partisi 1957’de kurulmuştur, sekreteri nûreddîn zaza seçilmiştir, ve kurucu üyeler arasında cegerxwîn ve osman sebrî de vardır.

    hiç bir zaman resmi olarak kürt partilerine izin verilmemiştir,şu an gizli 11 kürt partisi vardır.ki zaten arap partilerine izin verilmemektir.

    kürtlerin inkarı mısır-suriye birleşmesinden ve nasir yönetimi ile gelen ırkçı ve faşist düşüncelerden sonra artmıştır.

    amûdê sineması olayı bunların en büyük göstergerlerinden biridir.bu özetle; 1960 yılında cezayir olaylarına destek amacıyla sinema da toplan 300 kürt çocuğunun vçıkarılan yangın sonucu yaşamını yitirmesi olayıdır. amûdê’den günlerce yanık et kokusunun yükselmesine neden olan bu vahşetle alakalı hiç bi resmi soruşturma yapılmamıştır.

    1963’te baas partisi yönetime el koyduktan sonra kürtler tamamen dışlamaya başlanmışıtr

    ve arap kemeri siyaseti uygulanmaya başlanmışıtr.

    arap kemeri siyaseti kürtlerin topraklarını ellerinden alıp ve araplara vermeyi ,şehirleri araplaştırmayı amaçlamaktadır.

    2004’te bütün kürtler ayaklanmıştır ve 60 yakın kürt genci öldürlümüştür.

    ve ondan sonra yeni yasalarla kürtleri göçettirme politkasına başvurulmuş, kürt bölgelerinde inşaat yasaklanmıştır, tarıma sınırlama getirlmiştir.

    kürtler de diğer suriye vatandaşları gibi büyük ekonomik sıkınıtılar içinde yaşamaktadır. ülkenin tüm nimetlerini iktidardaki esad ailesi ve çevresi yemektedir.

    suriye’de bir çok kürt sırf baas partisine üyeolmadığı için memur ve öğretmenlik yapamamaktadır.bu sebeple işsiz bir çok kürt öğretmen ve memur vardır. ”

    türkiye’deki kürtlerle benzer kaderi paylaşan suriye’deki kardeşlerimizin durumu özetle budur.

    seydayê gerok

    http://www.amednewsagency.com/…rtler-seydaye_gerok/
50 entry daha
hesabın var mı? giriş yap