dönce

• bandırma'dan istanbul'a gelirken her seferinde getiririz bu yoğurdu. mümkün mertebe daha önce yememiş olan arkadaşlarımıza tattırmak için yanına sütaş, pınar, tikveşli vb. ulusal bir markadan da yoğurt koyarız. ikisinden de tattıktan sonra verdikleri tepki her zaman aynıdır: "bundan önce biz ne yiyorduk?"
  
  kase kapağının üstünde küçük, yuvarlak, sarı bir etiket vardır. üzerinde kırmızı ile "katkısız" yazar. bugüne kadar "katkısız" yazan yiyecek içecek firmalarının ne kadar yalancı olduklarını bu küçücük yazıyla ironik bir şekilde kınar. çünkü katkısız olduğunu iddia edenler hayvanlar gibi büyük yazarlar bunu. dönce yazmasa da olurdu ama istanbul'a da yoğurt getirdiğinden (belki de yasadan dolayıdır) yazmak zorunda kalmış olabilir.
  
  kızılkayalar'ın açık ayranı da dönce markalı yoğurttan yapılır. bir gece döndüğümüzde taksim üzerinden eve gidecektik. kızılkayalar'da birşeyler yiyelim dedik. dükkana elimizde, içinde dönce yoğurt bulunan torbayla girince muhabbet açıldı mekan çalışanları tarafından. böylece bunu da öğrenmiş olduk.
  
  istanbul'da hangi noktalara yoğurt satıyorlar henüz öğrenemedim. onları öğrenince buraya edit şeklinde veya ek entari olarak girerim.
  
  çok eskiden toprak çömlekte olurdu yoğurtları. emin olun, çömleğin üzerindeki lastikle sabitlenmiş ince naylonu çıkarmanıza rağmen çömleği ters çevirseniz bile yoğurt dökülmezdi. kendim kaç kere test etmişimdir.
  
  hala yapıyor mu bilmem ama hayvanların süt miktarları mevsimlere göre değiştiği için, en verimli dönemlerde koyun, karışık ve inek olmak üzere üç çeşit yoğurdu olurdu. koyun yoğurdunun kaymağı hakikaten manyaktı. yoğurtta kaymak ne demekmiş buradan anlaşılır. üstüne üstlük, pederin demesine göre, daha da eskiden manda yoğurdu ve kaymağı koyun yoğurdu ve kaymağını dövermiş.
  
  bandırma'dan geçecek olanlar, esnaftan birine yerini sorsunlar gösterir. arkanızı denize verince, kaşif acar caddesi'nin başında solda kalır.
  
  daha önce yukarıda anlattığım gibi, ilk kez deneyecek olanlar yanına endüstriyel bir yoğurt da alsınlar ve öyle karşılaştırsınlar.