othello

• sozlukte 12 yildir hakkinda girilen entrilerin cogunun gosterdigi uzere dikkatlice okunmamis veya hakkinda hala soylenmemis noktalar bulunan shakespeare oyunudur. oncelilke bir iki hatayi duzeltelim: 1. othello desdemona ile gece gunduz sevismez; hatta hic sevismez zira oyunda sevistiklerine dair bir kanit bulamazsiniz. yani buyuk ihtimal desdemona bakire olur. 2. ıago, ki shakespeare'in en orijinal karakterlerindendir, desdemona'yi kiskandigi icin yapmaz tum yaptiklarini. tam aksine othello'yu kiskanir. ama desdemonaya olan aski yuzunden degil. hatta desdemonaya asik falan degildir, kadin sevmez ıago. o zaman uc ihtimal var, ya othello'ya asiktir, ya cassio'yu kiskanir, ya da othello beyaz olmadigindan oturu kabullenemez othello'nun pozisyonunu. 3. othello arab degildir. ha zenci oldugu da kesin degildir zira bazen moor, bazen arab, bazen da kalin dudakli kara adam denir. yani othello bir nevi osmanli'dir ki su anda en kabul gorulen yorum othello'nun turk/osmanli oldugudur.
  simdi bunun yani sira atladigimiz bir nokta daha. othello oyle kiskancli ile ilgili masum bir oyun degildir. othello bir dogulunun kiskancligi ile alakalidir. othello'nun o dogulu/koyu tenli bedenidir sorun olan. othello ya karsi soylemler irkcidir. devleti simdi icimizdeki yabancilar yonetir oldu der ıago. othello ya karsi gosterilen tahammulsuzluk renginedir. nitekim othellonun sonunda desdemonayi oldurmesi de bir nevi rengine, yani barbarligina baglidir. bir osmanli/turk/arab/dogulu olarak othello akildan, izandan, insaftan uzaktir oyunun mesajina gore. nitekim othellonun yaziminin ve sahnelenmesinin arkasinda londra'ya o zamanlar gelmeye baslamis fas ve osmanli elcileri ve tuccarlari vardir. bu musluman, sarikli herifler ıngiliz halkindapanige neden olmus, bunlar isimizi elimizden alir diye korkmuslardir. ıste othello bu korkunun resmidir. yani othello bir nevi osmanli hikayesidir ıngiliz sahnesinde. ıste tam da bu nedenledir ki othellonun son sozleri halepde oldurdugu sarikli, sunnetli turke referans yapar ki, aslinda o sarikli, sunnetli turk kendisidir.