kazakistan

• tek seferlik seyahat ile gezip gorulup bitmeyecek kadar buyuk ulkedir. ayrica ulkeye ve halk kulturune haiz bilgiler, ozellikle ceviri ilen alinan bilgiler genellikle hatali olur. yazarimizin affina siginarak bazi hususlari duzeltmekte fayda goruyorum.
  
  * turkiye ile saat farki kisin 4 yazin 3 saat zira kazakistan'da saatler ileri/geri alinmiyor.
  
  * ana yasaya gore kazakca ve rusca ikiside resmi dildir. kazakca 2030 senesine kadar %75'den yogun bir sekilde kullanilacak sekilde yol almaktadir. ornegin son iki senedir baskentte butun resmi evraklar kazakca olarak kullanilmaktadir. ulusal kanallar son bir bucuk senedir sadece ana dilde yayin yapmaktadirlar. rusya ile olan baglar ve ulkede yasayan rus nufus goz onunde bulundurularak gecis yumusak yapilmaya calisilmaktadir. 2025 senesinde latin alfabesine gecis baskan'in agzindan dogrulanmistir.
  
  * sincan kazakca cin demek degildir. kazakca cin kitay olarak telafuz edilir. sincan adi cin halk cumhuriyetinin verdigi xinjiang isminden devsirmedir. cinliler tarafindan turkistan cografyasini yani turki halklarin yasadigi bati bolgesini belirtmek icin yuz yillardir kullanilan bir isimdir.
  
  * uygur turkleri veya x halk daha inancli demek cok zor zira kazaklarin dini inanclarini ifade sekilleri daha farkli. ornegin cuma namazlarinda camiye mini etekle gelen kadinlardan rahatsiz olmazlar. yaraticinin evi olarak kabul edilen mekana herkesin rahatca girip cikilabilmesi gerektigini dusunurler. enteresan sekilde dini ozgurlugun tavan yaptigi bir ulkedir.
  
  * kolluk kuvvetlerinin sapkalari butun sscb ulkelerinde neredeyse aynidir, kazakistana has bir durum degildir.
  
  * kazakistan'da kullanilan kazak alfabesi kirile yakin degil bizzat kiril alfabesidir. kazakca harfler eklenerek bugunlere gelmistir. kazak-kiril olarak gecer. ayrica dunya'da ucten fazla alfabe kullanan cok nadir dillerden birisidir. cografyada daginik olarak yasayan kazak halki bolgesindeki en yakin alfabeyi kullanmistir. ornegin avrupaya goc eden kazaklar latin kullanirken sscb altinda kalanlar kiril, turkistan cografyasinda kalanlar arap alfabeleri kullanmislardir.
  
  *almati'nin simgesi altin adam degil beyaz dag parsi ve elmadir. altin adam genel olarak kazakistan'in sembolu olmustur.
  
  *astana zaten baskent anlamina gelmektedir. baskent almaty rus nufusundan ziyade cin sinirina 3 saat uzaklikta olmasindan oturu akmola sehirine tasinmistir.
  
  * arac fiyatlari gumruk vergisine ragmen hala gayet makul. eger kiyas turkiye ile yapiliyorsa saka gibi fiyatlara otomobil alabilirsiniz. 2009 model toyota land cruiser jipi 40-45.000, 2008 model toyota camry'i 13.000 dolara alabilirsiniz.
  
  * at etinin cok farkli turleri mevcut. sucuk olarak hazirlanan ve kurutulan turune kazi-karta denir.
  
  * fermente olmamis kimiza saumal denir. icinde olusturdugu alkol orani cok dusuktur. alkollu icecek olarak icildigini farz etmek yanlistir.
  
  * kayseri mantisindan irice olana rusca pelmen denir. aslen uygur yemegidir. kazakcasi cocure olarak adlandirilir ve ruslarada turki halklardan gecmistir.
  
  * mantinin adi yine mantidir fakat kayseri mantisina nazaran cok iri her gocebe toplumda oldugu gibi bol etlidir.
  
  * mercimek corbasi ve patlican yemekleri gibi tahil/sebze barindiran yemekler kazak mutfaginda yoktur. 19. asira kadar yerlesik hayata gecmemis, patates bile ekmesini bilmeyen gocebe bir toplumun sebzeli yemek yapmasi da cok mantikli degil.
  
  * balkabagi corbasi rus mutfagindandir.
  
  * onemli misafirlere koyunun basi ikram edilir. adet bilen misafirler koyunun kulak, goz, beyin, dil gibi organlarini kucuk cocuklara pay eder. kulaklarin acik olsun, gozlerin iyi gorsun, kafan daha iyi calissin babinda esprili sekilde dagitilir. apocalypto filminde elemana cocugu olsun diye domuz tassagi yedirmeleri gibi bi durumdur.
  
  * en onemli calgi dobra degil dombra'dir.