john stuart mill

• 19. yüzyil ingiliz filozofu, ekonomisti; liberalizmin öncülerinden, utilitarianism fikrinin babalarindan ve ilk feministlerden, baba zoruyla wunderkind olmus bir insan.
  gestapo ruhlu babasi sayesinde üç yasinda yunanca, yedi yasinda latince ögrenmeye basladi. o siralarda plato ve heredot'u da okuyarak yunan edebiyat ve felsefesine ciddi bir giris yapmis, aritmetik, ayrica klasik ve modern tarih ögrenmisti. sekiz yasindan sonra okudugu yunan ve latin yazarlarin listesini vererek, egildigi yüksek matematik, deneysel bilimler, siyasi iktisat gibi sürü sepet alani zikrederek, teen tabir edilen yaslarinda yazip yayinlattigi makalelerini sayarak can sikici olmak istemiyorum. fakat tüm bunlarin üstüne yirmi yasinda bir sinir buhrani geçirdigini; babasinin zihinsel kapasiteyi abartili gelistirip duygusal ihtiyaçlari sallamayan çocuk yetistirme anlayisinin ve çagdaslarina kendi deyimiyle "çeyrek yüzyil fark atmis" olmasinin john'un bünyesini mahvettigini belirtmem herkesin ilgisini çeker saniyorum.
  bunun disinda, yazdigi "the subjection of women" adli denemesi küçük yasta okuyup da erkekler, kadinlar ve hayat hakkinda çok sey ögrendigim kadinin adi yok'tan sonra içimde feminizm atesini yakan ikinci bir eser oldu. memleketinin kadinlarina seçme hakkinin verilmesinden elli yil önce, bu kadinlar aci verici bir karanlik ve kapaniklik içindelerken ve kimse bunu iplemezken adamim mill yüzde yüz kadin-erkek esitligini savunuyor,
  kadinlarla köleleri karsilastirip kadinlarin aslinda kölelerden daha köle olduklarini, çünkü kölelik kurumu güce, siddete dayanirken; kadinin ruhunun köle edildigini; egitimle, sistemin içsellestirilmesiyle kadinin hayattaki tek amacinin kendini bir erkege begendirmek, cinsel yönden çekici olmak haline getirildigini söylüyordu. üstelik kadin kölelerin sahipleriyle seks yapmak zorunda olmadiklarini(?), ama ayni seyin evli kadinlar gerekli oldugunu ve bunun bir kadin için ne kadar asagilayici, ne kadar zor katlanilir bir sey oldugunu belirtiyordu mill.
  bu entrye baska bir son bulamiyor, o yüzden allah mill'e rahmet eylesin diyorum.